دلایل بی خوابی و نحوه درمان آن

مجموعه : مجله خبری
دلایل بی خوابی و نحوه درمان آن

بر اساس اعلام انجمن روانپزشکی آمریکا (APA) که تعداد زیادی از اعضای آن، فوق تخصص برای  بی خوابی هستند، این بیماری، شایعترین نوع اختلال خواب محسوب می شود. در حقیقت، APA اظهار می دارد كه حدوداً یك سوم از بزرگسالان علائم بی خوابی را دارند و از این مشکل رنج می برند.

 

اما بین 6 تا 10 درصد از کل بزرگسالان علائمشان آنقدر شدید است که نه تنها هنگام خواب بلکه در بیدار شدن نیز به مشکل بر می خورند و همین امر بر تمام جنبه های زندگی فرد تأثیر منفی می گذارد.

 

مراجعه به دکتر بی خوابی، برای تشخیص و درمان برای جلوگیری از این اثرات منفی ضروری می باشد و شما می توانید لیست اینگونه پزشکان متخصص مغز و اعصاب و همچنین دکترهای فوق تخصص اختلالات خواب را در این لینک مشاهده کنید.

 

بی خوابی چیست؟

بی خوابی نوعی اختلال است. افراد مبتلا به بی خوابی هم در هنگام خواب و هم در زمان بیدار شدن مشکل دارند. این افراد معمولاً هنگام بیدار شدن از خواب احساس شادابی و طراوت ندارند. این امر می تواند منجر به خستگی و بروز علائم دیگر شود.

 

دکتر بی خوابی برای تشخیص این اختلال از دو معیار بالینی استفاده می کند: مشکلات خواب حداقل سه شب در هفته و برای حداقل سه ماه رخ می دهد. این زمانی است که می توان گفت فرد دچار اختلال بی خوابی شده است.

 

علل و انواع بی خوابی:

دلایل این اختلال، به نوع بی خوابی که تجربه می کنید بستگی دارد. بی خوابی کوتاه مدت ممکن است در اثر استرس، یک اتفاق ناراحت کننده یا آسیب زا یا تغییر در عادت های خواب فرد رخ دهد.

 

نوع دیگر این اختلال، طولانی مدت و مزمن است که حداقل به مدت سه ماه، حتی در مواردی بیشتر از این مدت ادامه می یابد و معمولاً علت ثانویه یک مشکل دیگر یا ترکیبی از چندین دلیل و مشکل است، از جمله: شرایط پزشکی که خوابیدن را دشوارتر می کند مانند آرتریت یا کمردرد و مسائل روانشناختی مانند اضطراب یا افسردگی.

 

بی خوابی در هر سنی ممکن است رخ دهد و بیشتر از آنکه بر روی مردان تاثیر بگذارد بر زنان اثر دارد. بر اساس آمار و اطلاعاتی که تعدادی فوق تخصص برای بی خوابی اعلام کرده اند، عوامل و دلایل خاصی که احتمالاً باعث شکل گیری این مشکل هستند، شامل موارد زیر است:

 

داشتن استرس بیش از حد

اختلالات روحی و روانی مانند افسردگی که ریشه در یک حادثه دارد

درآمد پایین

سفرهای متعدد به مناطق مختلف جهانی که از لحاظ زمانی با هم تفاوت زیاد دارند

کم تحرکی

تغییر در ساعت کار یا کار در شیفت شب

برخی شرایط پزشکی مانند چاقی و بیماری های قلبی عروقی و یائسگی

 

علائم بی خوابی

 افرادی که این مشکل را چه به صورت کوتاه مدت و چه به شکل مزمن تجربه می کنند، معمولاً حداقل یکی از این علائم را در جلسات مشاوره با دکتر بی خوابی بیان می کنند:

 

صبح زود بیدار می شوند و احساس شادابی و نشاط ندارند

خستگی شدید بعد از بیدار شدن و در طول روز

تغییرات در رفتار و خلق و خوی تحریک پذیر

مشکل تمرکز

 

درمان بی خوابی:

برای درمان این مشکل هم دو روش دارویی و همچنین غیر دارویی توسط دکتر بی خوابی مورد استفاده قرار می گیرد. دکتر فوق تخصص برای بی خوابی، بعد از بررسی جوانب مختلف و دلایل شکل گیری این اختلال، یکی از این شیوه ها را با توجه به شرایط بیمار استفاده می کند. البته برای انتخاب بهترین روش درمانی، شاید نیاز باشد فرد چندین روش مختلف درمانی را امتحان کند.

 

رفتار درمانی:

کالج پزشکان آمریکایی (ACP) درمان شناختی رفتاری را به عنوان اولین و بهترین روش برای درمان بی خوابی مزمن در بزرگسالان تجویز می کنند، زیرا بسیاری از اینگونه اختلالات ریشه در روحیات، سبک زندگی، خلق و خو و شرایط روحی فرد دارد.

 

آموزش بهداشت خواب:

آموزش بهداشت خواب می تواند به فرد در تغییر رفتارهای مخربی که باعث بی خوابی می شود، بسیار کمک نماید. تغییرات رفتاری که در این آموزش ها توصیه می شود اغلب شامل موارد زیر است:

 

اجتناب از مصرف نوشیدنی های کافئین دار به ویژه قبل از خواب

اجتناب از ورزش پیش از خواب

خودداری از تماشای تلویزیون یا گشت و گذار در وب و گوشی ها قبل از خواب و به ویژه در رختخواب

 

مصرف داروهای ضد بی خوابی:

در برخی موارد، دکتر بی خوابی برای حل این مشکل استفاده از دارو را توصیه می کند. برای درمان بی خوابی کوتاه مدت، برخی داروهای بدون نسخه را می توان تهیه کرد که عوارض جانبی کمی دارند اما مصرف آنها برای کوتاه مدت توصیه می شود؛ چون: آنتی هیستامین و دیفن هیدرامین (بنادریل).

 

همانگونه که گفته شد این داروها برای کوتاه مدت خوب هستند و عوارض جانبی آنها به ویژه در دراز مدت ممکن است بسیار زیاد باشد، بنابراین صحبت کردن با پزشک قبل از شروع مصرف هرگونه داروی بدون نسخه هم ضروری است.

 

به جز مواردی که اشاره شد، داروهای دیگری هم در این راستا تجویز می شوند چون اسزوپلون و زولپیدم که البته باید با نسخه تهیه گردد.

 

نکته مهم این است که پیش از تصمیم برای مصرف کردن هرگونه دارو، برای حل این مشکل حتماً با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است عوارض جانبی یا تداخلات دارویی خطرناکی داشته باشند که سلامت شما را تحت تأثیر قرار دهد.

 

روش های درمانی با داروهای خانگی:

بسیاری از دلایلی که باعث بی خوابی می شود را می توان با اعمال تغییر در سبک زندگی یا استفاده از روش های درمان خانگی مدیریت کرد. نوشیدن شیر گرم و دمنوش های گیاهی چندین مورد از داروهای طبیعی برای خواب می باشد که می توانید امتحان کنید. همچنین انجام مراقبه و مدیتیشن نیز در همین راستا توصیه می شود.

 

درمان بیماری های منجر به بی خوابی:

ممکن است یکی از دلایل بی خوابی فرد، وجود مشکلات زمینه ای چون کمردرد و افسردگی باشد که یک فوق تخصص برای بی خوابی با گرفتن شرح حال از شما دلیل اصلی را تشخیص خواهد داد و به پزشکان مرتبط برای درمان مشکل زمینه ای ارجاع داده خواهید شد. با این کار علاوه بر حل مشکل اصلی، بی خوابی شما نیز درمان می شود.

 

فراموش نکنید که متداول ترین درمانها برای این اختلال، استفاده از داروها، رفتار درمانی و تغییر سبک زندگی است که گزینه آخر از همه مهمتر می باشد. تغییرات سبک زندگی می تواند شامل پیدا کردن عادت های بهتری برای خواب، ورزش در طول روز و داشتن یک رژیم متعادل باشد.

 

اختلال بی خوابی یک ناراحتی کوچک نیست و ممکن است اثرات منفی فراوانی بر سلامت روحی و جسمی به جای بگذارد، بنابراین توصیه می شود در صورت بروز و ادامه دار بودن این مشکل، ملاقات به یک دکتر بی خوابی را در اولویت قرار دهید. پزشک شما با بررسی دلایل احتمالی این امر، می تواند درمان مناسب و بی خطر را تجویز نماید.