رتبه بندی بانک های خصوصی ازنظر سود آوری

از مجموع بررسی‌ها و ارزیابی‌های به عمل آمده می‌توان این‌گونه نتیجه گرفت كه بانك‌های خصوصی كشور برخلاف آنچه عنوان می‌شود، همچنان سودده و پرمنفعت هستند و در برهه‌ای كه بسیاری از صنایع و فعالان اقتصادی با مشكلات عدیده و خطر ورشكستگی واقعی مواجهند، همچنان از حاشیه سود بالایی برخوردارند. علاوه بر نتایج بررسی فوق، روند روبه افزایش تقاضا برای تاسیس بانك خصوصی را نیز می‌توان در همین راستا تفسیر كرد.

میزان سودآوری و درآمد بانك‌ها همواره یكی از موضوعات مورد توجه كارشناسان و حتی عموم مردم است. شاید از آنجایی كه بانك‌ها به عنوان یك بنگاه واسطه‌گر مالی در جوامع مختلف در قالب نگهدارنده و توزیع‌كننده اعتبارات و نقدینگی‌ها عمل كرده‌اند، همیشه در معرض این سوال قرار دارند كه عایدی و سهم خود آنها از حجم انبوه پولی كه دریافت و بازتوزیع می‌كنند، چه مقدار است؟

به فراخور جایگاه و عملكردی كه بانك‌ها در سپهر عمومی جوامع دارند و نوع باورهایی كه در میان افكار عمومی هر جامعه‌ای رواج دارد، این پرسش نیز در2 سر طیف بدبینی تا خوش‌بینی حركت و شكل عوض می‌كند؛ گاه در قالب یك اتهام ظاهر می‌شود و بانك‌ها را به سودجویی مفرط و زالوصفتی متهم می‌كند و گاه نیز رنگ و بویی اقتصادی به خود می‌گیرد و به بانك‌ها و سهامدارانشان حق می‌دهد كه از سود معقولی بهره‌مند باشند.

این رویه اما در فضای كارشناسی نوع دیگری است؛ قاعده بر این است كه كارشناسان بانك با رصد شرایط اقتصاد كشور و مجموعه عوامل درونی و پیرامونی كه بر دایره عمل بانك‌ها موثر است، فعالیت بانكداری را در هر اقتصاد مورد ارزیابی قرار می‌دهند تا مشخص شود این كنش اقتصادی، عملی سودآور است یا خیر؟

كشور، اقتصاد، مردم، كارشناسان و بانك‌های ما نیز از این قاعده مستثنی نیستند و همه این روابط و نگرش‌ها با اندك تفاوت‌هایی در میان آنها ساری و جاری است.

به گزارش بانکی دات آی آر به نقل از جام جم گروهی از مردم بر این باورند كه بانك‌ها خصوصا از نوع خصوصی آنها، خون ملت را در شیشه می‌كنند و از قبل سپرده‌های مردم، سودهای كلان به جیب می‌زنند، گروه دیگری با نگاهی امروزی‌تر مجموعه خدمات بانك‌ها خصوصا همان بانك‌های خصوصی متهم به سودجویی را برای ارتقای سطح ارائه خدمات و رقابت‌پذیری مفید می‌دانند.

دسته‌ای از كارشناسان بر این باورند كه بانك‌ها علی‌الخصوص بانك‌های غیردولتی با دور زدن قوانین و بازی با فرمول‌ها به سودهای افسانه‌ای دست می‌یابند و در دیگرسو، عده‌ای دیگر از آگاهان و فعالان نظام بانكی خصوصا در بخش خصوصی، مجموعه تصمیمات و رویكردهای دولت و به تبع آن بانك مركزی را در راستای محدودیت بیشتر بانك‌ها ارزیابی می‌كنند و معتقدند بانك‌ها در اقتصاد امروز ایران، تنها برای بقا می‌جنگند و سودآوری در اولویت چندم آنها قرار دارد.

هر دو گروه در هر دو دسته، اما برای اثبات دیدگاه‌ها و باورهای خود با دشواری‌هایی مواجه هستند. آن دسته از مردمی كه بانك‌ها را به سودجویی متهم می‌كنند، باید برای تاثیر وضعیت بسیاری از بازارها و فعالیت‌ها كه در حال حاضر تنها با تسهیلات بانك‌های خصوصی اندك حركت و رونقی دارد، توضیحی درخور بیابند؛ چراكه بررسی شرایط بسیاری از صنایع و بازارهای كشور نشان می‌دهد، تسهیلات پرداختی از سوی بانك‌های خصوصی در اوضاع فعلی توانسته كمك غیرقابل انكاری برای تامین سرمایه در گردش صنایع داشته باشد، وگرنه بانك‌های دولتی به تنهایی اصلا قادر به تامین مالی بخش تولید كشور نبودند. نشانه این تاثیرگذاری نیز در دو حوزه مسكن و انرژی هویداست. ركود شدید حاكم بر بخش خرید و فروش مسكن در پی منع بانك‌های خصوصی از پرداخت تسهیلات خرید، یكی از این نشانه‌هاست. در حوزه انرژی نیز استمداد و برنامه‌ریزی دولت برای استفاده از منابع بانك‌های خصوصی برای تامین مالی پروژه‌های بخش نفت و گاز، نشانه‌ای دیگر برای اهمیت نقش همان بانك‌هایی است كه از سوی برخی زالوصفت لقب می‌گیرند.

اما به این افراد باید حق هم داد وقتی هزینه‌های هنگفت بانك‌های خصوصی را برای خرید و تجهیز شعب در گران‌ترین مناطق هر نقطه از شهرها به چشم خود مشاهده می‌كنند و در شمردن صفرهای پاداش‌های هیات مدیره‌های این بانك‌ها با مشكل مواجه می‌شوند. در این مواقع است كه نطفه بدبینی و تردید نسبت به عملكرد بانك‌ها بسته می‌شود.

در حوزه كارشناسی نیز اوضاع به همین منوال است. اگر داعیه فعالان و برخی آگاهان نطام بانكی این است كه دولت هر روز بر محدودیت‌های بخش خصوصی در حوزه بانكداری می‌افزاید و ادامه این رویه بانك‌های خصوصی را با مشكلات عدیده مواجه كرده است. منتقدان عملكرد نظام بانكی اما نیم‌نگاهی به مجامع این بانك‌ها و سودهای تقسیمی در این مجامع دارند. سودهایی كه همگی سر به صعود دارند و آینده‌ای درخشان را به صاحبانشان وعده می‌دهند.

در ادامه اما بدون تلاش برای قضاوتی در مورد ادعاهای مطرح، تنها به بررسی آماری آنچه امسال در مجامع عمومی بانك‌های خصوصی كشورمان گذشته، می‌پردازیم و مصوبات این مجامع را همراه با آنچه برای سال مالی جاری پیش‌بینی شده، مرور می‌كنیم. با این توضیح كه تمركز اصلی این گزارش بر بانك‌های خصوصی حاضر در بورس یا در آستانه ورود قرار دارد كه علت این گزینش نیز شفافیت اطلاعات و در دسترس بودن آنها در بانك‌های بورسی كشور است.

سود سال مالی 1388

مرور گزارش‌های ارائه شده از سوی هیات مدیره مجامع بانك‌ها در سال جاری نشان می‌دهد كه در اغلب موارد، سود عملیاتی و تقسیمی بانك‌ها در سال 88 نسبت به سال 87 افزایش داشته است.

از میان بانك‌های حاضر در بورس بانك كارآفرین با 835 ریال، ركورددار كسب سود در سال مالی 1388 است.

این رتبه‌بندی با در نظر گرفتن سود تقسیمی كه تمام یا بخشی از سود كسب شده است، كمی تغییر می‌كند. بانك كارآفرین همچنان با تقسیم 600 ریال از سود كسب شده در رتبه نخست جای گرفته است. رتبه دوم هم بدون تغییر در اختیار بانك اقتصاد نوین است كه 450 ریال سود به هر سهم اختصاص داده است. بانك سینا اما با وجود كسب سود مساوی با بانك پارسیان، ترجیح داده تا 270 ریال از 350 ریال سود كسب شده را به سهامدارانش پرداخت كند. بعد از این بانك، بانك تجارت با پیشی گرفتن از پارسیان و با تقسیم 250 ریال از 350 ریال سود كسب كرده به رتبه چهارم صعود كرده است. بانك ملت نیز با تقسیم 241 ریال از سود خود بالاتر از پارسیان قرار دارد كه تنها 127 ریال از سود 350 ریالی خود را تقسیم كرده است. بانك صادرات هم با تقسیم سود 105 ریالی كسب كرده در جایگاه آخر قرار دارد.

از بانك‌های بورسی كه بگذریم، در میان بانك‌ها و تنها موسسه اعتباری خصوصی خارج از بورس، بررسی‌ها نتایج بسیار جالبی دربر دارد؛ شگفتی سال گذشته به طور قطع موسسه اعتباری توسعه است كه توانست سرانجام بعد از سال‌ها، به سهامدارانش سود پرداخت كند. موسسه اعتباری توسعه كه از اواخر سال 87 و با مدیریت حیدر مستخدمین حسینی، فصل جدیدی را در عمر فعالیت خود آغاز كرده است، بشدت در تلاش است ناكامی‌ها و حاشیه‌های سال‌های گذشته خود را جبران كند و در آینده‌ای نزدیك به بانك تبدیل شود؛ كاری كه با توجه حاشیه‌ها و كاستی‌هایی كه اعتبار نخستین و تنها موسسه اعتباری خصوصی قانونی كشور را تحت‌الشعاع قرار داده بود، بشدت سخت می‌نماید؛ اما توفیقات 2 سال اخیر موسسه در برطرف كردن این موارد، امیدهایی را ایجاد كرده است. نشانه این موفقیت‌ها هم كسب 3342 ریال سود به ازای هر سهم در سال مالی گذشته است.

گرچه موسسه اعتباری توسعه ظاهرا برای كسب رضایت سهامداران موسسه و بهبود نگرش‌ها نسبت به سوددهی و عملكرد آتی خصوصا در برهه پذیره‌نویسی تقریبا چاره‌ای جز تقسیم 1560 ریال سود برای سال مالی 87 را نداشت.

از موسسه اعتباری توسعه و ركوردشكنی آن در پرداخت سود كه بگذریم، در میان بانك‌های خصوصی خارج از بورس، بانك سامان با 473 ریال سود در جایگاه دوم قرار دارد. بانك پاسارگاد با 438 ریال و بانك شهر با 228 ریال سود در رتبه‌های سوم و چهارم قرار دارند. بانك سرمایه نیز با 180 ریال سود در جایگاه آخر قرار دارد.

منبع : banki.ir

گردآوری : پایگاه اینترنتی تکناز