تاملى در رهیافت هنر گرافیك ایران

این چرخش معنایى و این همه هنر آفرینى در بیان و تثبیت معیارهاى مصرف گرایى و این همه تلاش براى كنارگذارى آرمان گرایى كه با دستاوردهاى دهه‏هاى سال‏هاى 1368 تا 1379 در ایران معاصر اتفاق افتاده است چگونه معیار و نشان همنوایى و همگرایى با بیان هنرمندان آگاهى است كه بتواند در قراول امروز ارتباط در تیررس بیان مفاهیم متعالى نباشد و اصول مطرح شده براى بیان بازنگرى‏هاى گذشته و حال را هرگاه كه در تجربه اندوخته‏هاى كارگاه خلاقه اكثر هنرى در گستره گرافیك ایران بنگریم، ضرورت نیاز تاریخى برگشت‏به اجراهاى تازه و ارائه مفاهیم عمیق مناسبات اجتماعى زندگى روز را طبعاتى مى‏طلبد كه مقبول طبع پدیده‏هاى هنرى امروز بدانیم، اما مكاشفه‏اى كه از این منظر دست مى‏دهد گونه‏اى دیگر از بیرون عادت‏ها مى‏گوید كه نیاز به بیان بدیع و نظریات هنرمندان در قالب گرافیك كه تصور و تصویر و بیان یك رخداد بیرونى را تثبیت نگاه منتقدان به معانى و مناسبات ساختارى در جامعه امروز مى‏طلبد كه در حوزه گرافیك بروز دهیم تا در قالب بوجود آوردن یك سخن زیبا در بیان به سمتى برویم كه در نگاهى نو در عرصه رهیافت‏هاى فكرى در حوزه گرافیك بانى و مبین آراء و نظراتى باشیم تا مناسبات صحیح و متعالى فرد و جامعه را به تثبیت‏برسانیم. و اینگونه است كه گرافیك زبان تصویرى انسان و دنیاى امروز مى‏تواند، معیار سنجش و ارزش ها، توانمندى‏هاى جوامع و معیار رشد فرهنگى هنرى، اجتماعى و حتى پیشرفتهاى به حقیقت اقتصادى باشد و در عین حال به پیشرفت‏هاى علمى، فنى، هنرى هر جامعه نیز توجه دقیق به فعالیت‏هاى هنرى بویژه هنر ارتباطات و سرمایه‏گذارى جدى در آنها و تضمین شرایط وقوع حقیقت‏ها را در جامعه بنمایاند.در دوره‏هاى پیشین و در دو دهه گذشته ایران اسلامى خوشبختانه شاهد و نظاره گر آن هستیم كه در عرصه خلاقیت‏هاى هنرى در تفهیم گرافیك به شمار طراحان صاحب نام با برخوردارى از سطح دانش تكنیكى و آگاهى به مضامین اجتماعى با اعتقاد و اعتماد به خاستگاه ارزش نظام و مردم میهن، ارائه هایى خلاقه در بیان جلوه‏هاى گونه گون مضامین اجتماعى، فرهنگى را بیان كرده است و در ارتقاء شعور و آگاهى‏هاى اجتماعى و مخاطبان آثارى را عرضه داشته‏اند اما با این همه باید پذیرفت كه گرافیك هنوز در مراحل آغازین تولد خویش است و از نظر دیگر نمایه‏هاى گرافیكى پیشرفت‏هاى بزرگى را در زمینه ایجاد و شناخت و فهم و ادراك نیاز به ارتباطات و بهره‏گیرى از هنر گرافیك در بیان و انتقال اندیشه‏ها و گسترش امر اطلاع رسانى و تبلیغات، همه و همه مبین آنند كه گرافیك جوان و معاصر ایران دوران پر رونقى را آغاز كرده است و گسترش رو به تزاید خلاقیت‏هاى هنرى در این عرصه با همگرایى رو به رشد توسعه در ایران امروز سمتگرایى و همسویى دارد و این حركت عظمت مضاعف بى‏توجهى به بیان مفاهیم اجتماعى، فرهنگى انسان در حوزه‏هاى خلاقیت گرافیكى را بوجود مى‏آورد. و به عبارتى دیگر باید گفت كه توان گرافیك امروز ایران منطبق با بیان اجتماعى، فرهنگى نبوده و پاسخگوى نیازهاى ایجاد مناسبات صحیح در جامعه امروز نیست. ضرورت پرداختن به امر تجربه‏هاى تازه در حوزه‏هاى هنرى و فرهنگى در گرافیك و ایجاد فضاى سنجش قابلیت‏هاى خلاقه در شكل‏دهى اعتبار هنرى و اهتمام در بیان مفاهیم فرصت‏سودمندى خواهد بود تا نگاه مدیران و برنامه ریزان كلان را در این حوزه متوجه معناى اثرگذارى عمیق چنین حركت مؤثرى نماییم و یادآور شویم كه در این حوزه كشف استعدادهاى نو و خلاق و ارائه الگوهاى پیشرو و تجربه‏هاى موفق با توجه به مفاهیم بیان در اثر مى‏تواند سمت دهى افكار عمومى را نقش اساسى داشته باشد، البته جهش و رشد كیفى آثار ارائه شده و پس‏زمینه‏هاى بیان مفاهیم رشد تبلیغ كه در جامعه معرفى مى‏گردد را نباید چندان هم دست كم گرفت، و توجه به شاخص‏هاى ارزشمند خلاقیت‏هاى بصرى در گرافیك ایران و امر توجه به ایجاز و اختصار و بیان قابلیت‏ها را نظرى موضوعى و چشمگیر است و البته تعیین سمت فرهنگى در آثار مى‏تواند براى همیشه مدنظر باشد و مضاف بر گرایش بردارى و تقلیدگرایانه از آثار طراحان دیگر ملل نیز به منزله اثرگذارى بیان در هویت هنر گرافیك جاى تامل دارد. از طرفى اگر بپذیریم كه انسان سرگشته امروز تعالى خود را در تحكیم میان ارتباط بین اقوام، آحاد و ملل جستجو مى‏كند دیگر محلى براى تردید بر ضرورت و شناخت ضرورت‏هاى بوجود آمده براى تقویت‏بنیان‏هاى فكرى در هنر گرافیك ایران امروز وجود ندارد. گرافیك، این رشته هنرى از بیش از نیم قرن پیش در ایران وقوع و ظهور و پدیدار گشته است. و تا دو دهه قبل در شكل دهى افكار عمومى و امروز نیز با عنوان ارتباط تصویرى خوانده مى‏شود. زبان گرافیك امروز در ایران مى‏تواند و در واقع باید صاحب اقتدار و در ارائه فرمهاى تصویرى برخوردار از نمادها و گزینه‏هاى تصویرى هویت تاریخى ایران باشد، اگر هنرمندان طراح گرافیك معاصر ایران بتوانند بر این معنا و بر این زبان و نحوه كاربرد آن بصورت صحیح فائق آیند قطعا مى‏توانیم در ایجاد بسیارى از مفاهیم اجتماعى و ابلاغ و انتقال آنها به مخاطبان موفق و در نتیجه در ساختار عملى اجتماع نظرى خود موفق باشیم و البته این نیاز عظیم مى‏طلبد سرمایه گذارى دستگاه‏هاى دولتى و مدیریت كلان نظام را در حوزه‏هاى فرهنگى كه امكان تفكر، خلاقیت و نقش آفرین هنر گرافیك را بفهمند و بخواهند از این توان عاطفى هنرمندان در سمت دهى مناسبات جامعه‏اى سالم نقش فرهنگى و هنرى برداشت نمایند.
نظم نوین جهانى و سیاست همگون‏سازى فرهنگ‏هاى منطقه‏اى و پروژه نابودى پاره فرهنگى ها، رقمهاى نجومى و عظیمى را در تبیین چنین خط مشى سرمایه گذارى كرده‏اند و حاكمیت‏هاى تجاوزگرانه مجازى در حوزه‏هاى حاكمیت فرهنگى با حضور اندیشه‏هاى خویش كه در واقع ترویج اندیشه‏اى آنهاست گرافیك را بعنوان اساسى‏ترین و محورى‏ترین وسیله انتقال بیان به اختیار گرفته‏اند و مصرانه ملاك ها، ارزشها، تفكرات و حتى سلیقه‏هاى استاندارد شده خود را به صورت روح جارى در زمانه به سمت ما شناور كرده‏اند و از سایر اهرم‏ها نیز در پیشبرد اهداف تسلطجویانه خویش بر فرهنگ ما پیشى مى‏گیرند و آنگاه این خطر وجود دارد كه هنرمندان و فرهیختگان برخوردار از فرهنگ غنى اصیل تاریخ با پشتوانه عظیم فرهنگ حماسى وحقیقت گرایى عاشورا در ارائه فرهنگهاى اصیل در كمال آزادى به عدم آزادى مسلط بر خود را ترویج مى‏كنند و این چنین سرنوشت‏بر گرافیك معاصر راهى است فراروى آن كه بحث‏حاكمیت‏سرمایه بوجود آورده است و در حسن‏ختام این مجال یادآور مى‏شوم، ضرورت بازنگرى دستگاه‏هاى سیاست گذارى فرهنگى را در ترغیب و تشویق هنرمندان گرافیك و بیان مفاهیم متعالى توجه مى‏دهم مدیران كلان و سازمان مدیریت و برنامه ریزى كشور را به این موضوع كه ایجاد زمینه و سرمایه گذارى اقتصادى در جذب و جلب قدرت بیان هنرمندان گرافیك در ترویج معیارهاى ارزشهاى ماهوى حماسه عظیم عاشورا و بیان معانى و مفاهیم تاریخى این دفاع حقیقت گرا را از حقانیت تاریخى انسان و تا امروز و بر آینده.