عمل به گفتار
شخصی با فرزندش نزد رسول خدا آمد و گفت: «ای رسول خدا! فرزند من بسیار خرما میخورد، بگویید نخورد». آن حضرت فرمود: «برو و فردا بیا». آن شخص رفت و فردای آن روز آمد. پیامبر(صلی الله علیه وآله) رو به فرزند کرده و فرمود: «کمتر خرما بخور». آن فرد گفت: «چرا دیروز نفرمودید؟» حضرت فرمود: «دیروز خودم خرما خورده بودم؛ نخواستم در حالی که خودم خرما خوردهام کسی را از خوردن آن منع کنم». اگر پیامبر همان روز اوّل هم میفرمود: «خرما نخور»، کسی متوّجه نمیشد که حضرت خود خرما خورده است؛ امّا خداوند میفرماید:
«لِمَ تَقُولُونَ ما لا تَفلَعُونَ»1
چرا چیزی میگوئید که به آن عمل نمیکنید؟
بزرگان اخلاق ما هم اینگونه بودند. از استاد بزرگوار آیتالله مصباح –دامتبرکاته- شنیدم که مرحوم احمدی میانجی(ره) فرموده بود: «من چیزی را که میگویم، پیشتر خودم به آن عمل کردهام. محال است خودم عمل نکنم و به دیگران بگویم عمل کنید». برخی از ما به فرزندمان میگوئیم دروغ نگو، امّا به عنوان مثال وقتی تلفن زنگ میزند، میگوئیم: «بگو، پدر نیست!» یا گاه به فرزند خود وعده میدهیم که فلان چیز را برایت میخرم، امّا نمیخریم؛ یا این که به کاری که هرگز آن را انجام نمیدهیم، تهدید میکنیم؛ مثلاً میگوئیم: «میکُشمت!» با این که خود میدانیم هرگز او را نخواهیم کشت.
————
پی نوشت:
1. سوره صف، آیه 2
حجت الاسلام والمسلمین آقاتهرانی