آیا می دانستید… با بغل کردن یا گرفتن دست فرد مبتلا به ایدز، شما هم مبتلا نمیشوید. HIV از طریق سرفه یا عطسه منتقل نمیشود یا از نشستن کنار فرد مبتلا به آن، مبتلا نمیشوید. پشه و سایر حشرات هم نمیتوانند ناقل این ویروس باشند. همچنین به ندرت اتفاق میافتد که انتقال خون HIV را منتقل کند. کلیه خونهای انتقالی در ایران قبل از استفاده برای افراد آزمایش میشوند.
ایدز مخفف سندرم نقص ایمنی اکتسابی، بیماری است که مقابله با بیماریهای عفونی را برای بدن دشوار میکند. ویروس نقص ایمنی اکتسابی انسان (HIV) با عفونی کردن و تحریب بخشی از دفاع بدن دربرابر عفونت، که گلوبولهای سفیدخون نام دارند، موجب بروز ایدز میشود.
تنها راه شناخته شده برای انتقال HIV از فردی به فرد دیگر زمانی است که از درون بدن فرد به درون بدن فرد دیگر منتقل شود. این زمانی اتفاق میافتد که مایعات عفونیشده—مثل مایع منی یعنی مایعی که موقع انزال از بدن خارج میشود، ترشحات واژن یا خون—از یک نفر به دیگری منتقل میشود. حتی با وارد شدن مقدار بسیار کمی از این مایعات به بدن فردی، وی مبتلا خواهد شد.
اما چطور فردی به ایدز مبتلا میشود؟ HIV از طریق رابطه جنسی در شرایطی که یکی از طرفین مبتلا به این ویروس باشند، منتقل میشود. ممکن است از طریق ترشحات عفونی خون، مایع منی یا ترشحات واژن انتقال یابد.
HIV از طریق ایجاد بریدگی و زخم روی آلت تناسلی، مقعد، واژن یا پوست اطراف دستگاه تناسلی و همچنین دهان یا سایر مخاط نیز منتقل میشود. این بریدگی یا زخمها معمولاً آنقدر کوچک هستند که حتی فرد خود از وجود آنها آگاه نیست.
دختران و پسرانی که بخاطر یک بیماری مقاربتی ترشح (مایع غیرعادی که از واژن یا آلت تناسلی بیرون میآید) یا زخم تناسلی دارند، بیشتر در معرض عفونت هستند. HIV میتواند از نظر جنسی از یک زن به مرد، از زن به مرد، از مرد به مرد یا از زن به زن انتقال یابد.
افرادیکه از مواد مخدر تزریقی استفاده میکنند نیز در معرض ابتلا به ویروس ایدز هستند. بسیاری از کسانیکه از سوزن شراکتی برای تزریق درون رگ مواد مخدر یا استیروئیدها استفاده میکنند بیشتر درمعرض این بیماری قرار میگیرند. فرد مبتلا به HIV که سوزن تزریق اشتراکی استفاده میکند، ویروس را هم که در قطرات کوچک خون روی سوزن است، به اشتراک میگذارد. سوزن اشتراکی تزریق باعث انتقال هپاتیت و سایر عفونتهای جدی نیز میشود.
همچنین نوزادان تازه به دنیا آمده نیز در معرض ابتلا به HIV از مادران خود درصورت مبتلا بودن هستند. این میتواند قبل از تولد نوزاد، طی تولد، یا طی شیردهی اتفاق بیفتد. نوجوانان و زنان باردار باید حتماً تحت آزمایش HIV قرار گیرند زیرا زنان مبتلا به HIV که تحت درمان آن قرار بگیرند، به احتمال کمتری ویروس را به نوزادشان منتقل میکنند. به نوزادانی که از مادران مبتلا به HIV به دنیا میآیند هم باید داروهایی داده شود تا احتمال ابتلای آنها پایین بیاید.
محافظت از خودتان در برابر HIV
اگر تابحال رابطه جنسی نداشتهاید و دارو هم تزریق نمیکنید نیازی نیست نگران باشید که آیا ایدز دارید یا نه. اما اگر قبلاً رابطه جنسی داشتهاید یا تصمیم دارید در آینده داشته باشید، HIV چیزی است که حتماً باید دربرابر آن از خودتان محافظت کنید.
اگر رابطه جنسی دارید، حتماً از کاندوم استفاده کنید. کاندوم سدی در برابر مایعات بدن ایجاد میکند تا در طول رابطه به بدن یکدیگر منتقل نشود. هیچوقت از یک کاندوم دوبار استفاده نکنید.
پرسیدن از افراد درمورد اینکه مبتلا به ایدز هستند یا نه راه مطمئنی برای اطمینان از عدم ابتلای آنها نیست. ممکن است افراد صادقانه به سوال شما جواب ندهند. یا حتی ممکن است خودشان از ابتلای خود خبر نداشته باشند. فرد مبتلا به ایدز ممکن است سالها بدون هیچ علائمی زندگی کند اما ناقل ویروس باشد. ممطئنترین راه برای جلوگیری از HIV انجام ندادن رابطه جنسی یا استفاده نکردن اشتراکی از سوزن تزریق است.
درمورد هرگونه نگرانی خود میتوانید با پزشک مشورت کنید.
تهیه و تنظیم : پایگاه تکناز