كارشناسان میگویند بستر اصفهان و اطراف سیوسه پل شنی است و با جنس خاك كشورهایی كه در انها مترو از نزدیكی آثار تاریخی آن گذشته، متفاوت است.
به نوشته “همشهری”، به تازگی تاسیسات مترو اصفهان در فاصلهای كمتر از 40 متری سیوسه پل مستقر شده است.
با وجود حكم دادگاه و مصوبه شورای عالی ترافیك مبنی بر توقف ساخت مترو در نزدیكی آثار تاریخی، حفاری تونلها همچنان ادامه دارد.
این در حالی است كه شعبه 5 دادگستری اصفهان دستور ممنوعیت عبور تونل مترو را از زیر خیابان چهارباغ عباسی صادر كرده است.
حتی موافقان این طرح از جمله شورای شهر اصفهان، حداقل فاصله مجاز برای عبور تونل مترو را 150 متری سیوسه پل عنوان كردهاند.
با این همه ی ي مجریان همچنان به كار خود ادامه می دهند.
از سوی دیگر بر اساس شنیدههای غیررسمی این طرح تاكنون یكهزار میلیارد تومان هزینه در برداشته است.
اما گویا این مبلغ تنها توانسته 80 درصد طرح را به سرانجام برساند.
زیرا به گفته حاج رسولیها، رئیس شورای شهر اصفهان، شورا امسال برای به انجام رساندن مابقی طرح، یعنی ریلگذاری، خرید واگن و… مبلغی حدود 300 میلیارد تومان تقاضا كرده كه هنوز به تصویب نرسیده است.
هر چند حاج رسولیها، بهطور علنی موافقت یا مخالفت خود را درباره عبور تونل مترو از سیوسه پل مشخص نكرد اما از میان صحبتهای او میشد فهمید كه نهتنها موافق است كه تمایلی هم برای پاسخگویی ندارد.
برای همین سراغ دیگر مسئولان و كارشناسان شهری اصفهان رفتم. همه ی ي آنها به محض شنیدن عبارت “خبرنگار همشهری هستم.”
یا نشستن در یك جلسه مهم را بهانه میكردند یا خود را در این باره ذیصلاح نمیدانستند.
به ناچار سراغ یك مقام غیررسمی اما فعال در این موضوع رفتیم.
علیرضا روحانی عضو یك انجمن غیردولتی به نام “حامیان میراث فرهنگی اصفهان” است كه همزمان با روز تولد اصفهان، اول آذر اعلام موجودیت كرد.
روحانی درباره رد شدن تونل مترو از فاصله 40 متری سیوسه پل و خطراتی كه این بنای تاریخی با آن مواجه است، گفت: “متاسفانه خیلی از مسئولان موافق عبور مترو از چهار باغ بر این باورند كه گذر مترو در خیلی از كشورهای دارای تمدن كهن در كشورهای اروپایی هم عملی شده است.
در حالی كه خاك آنجا به هیچ عنوان قابل مقایسه با خاك اصفهان نیست.
كارشناسان امر مدام تاكید میكنند كه زیر پایههای سیوسه پل، چاهكهایی به عمق بین 20 تا 30 متر حفر شده و پایههای سیوسه پل را بر روی این چاهكها بنا كردند.
پرسش این جاست كه اگر قرار باشد تونل از زیر سیوسه پل رد شود با چه عمقی قرار است رد شود؟
آیا قرار است بیشتر از عمق 20 متر تونل را حفر كنند؟
و اگر باز هم با عمق بیش از 20 متر حفر كنند آیا لرزههای ناشی از عبور مترو بر این بنای تاریخی كه حجیمترین بنای آبی جهان است تاثیر نمیگذارد؟
حالا اگر این فاصله را كمی عقبتر ببریم، یعنی همان 40 متر یا كمتر از آن قطعا اینها به سیوسه پل آسیب وارد میكند و این تنها نظر من نیست.”
با اینكه علاوه بر دستور قضایی توقف طرح مترو هر 2 دولت هشتم و نهم یكی در سال 81 و دومی در سال 85 تاكید بر توقف گذر تونل مترو از محور چهارباغ و وارد شدن محور آن از طرف شمسآبادی داشته و دارند باز هم انگیزههایی برای پافشاری بر اجرای طرح وجود دارد كه چرایی آن هنوز بر هیچكس روشن نیست.
ماشینهای حفاری “تیبیام” همچنان به سمت تخریب سیوسه پل پیش می روند.
به طوری كه كارشناسان زیستمحیطی میگویند پس از پایان ساخت مترو، هر بار كه قطار از زیر چهارباغ رد میشود، لرزهای به قدرت 2 ریشتر با خود همراه دارد كه نهتنها آسیب جدی به این میراث تاریخی شهر اصفهان و ایران میزند كه حتی میتواند به گنبد مدرسه چهارباغ هم ضرر برساند.
روحانی در ادامه به عدم مخالفت كارشناسان زیستمحیطی با ساخت مترو در اصفهان اشاره كرده و میگوید: ” چرا چهارباغ؟” و اضافه كرد: “شاید یك دلیلش این است كه مسئولان اشتباهات دیگری را درباره این طرح انجام دادهاند كه فكر میكنند اگر بخواهند اینجا اشتباهاتشان را بپذیرند، مجبورند اشتباهات قبلی را هم بپذیرند.
در نتیجه تاكید بر عبور مترو بر چهارباغ، تاكید بر اشتباهات پیشین و فرار از پاسخگویی و جبران خسارات است.
” حالا فرض كنید مسئولان اشتباهات خود را بپذیرند و از همین جا، حفاری را متوقف كنند و مسیر عبور مترو را از چهارباغ به محلی دیگر تغییر دهند.
“اگر از كنار سیوسه پل رد شود، فكر نمیكنم دیگر فرصتی باقی بماند.
الان آخرین نقطهای است كه میشود از این خطر جلوگیری كرد.”
ولی با این حال دكتر امینپور، رئیس میراث فرهنگی استان اصفهان در گفت و گوای كه اخیرا با یكی از خبرگزاریها داشته، گفته است: “همین حالا تونل مترو حفر شده است.
با اینكه ما تاكید كردیم كه این اتفاق نباید بیفتد و باید تونل مترو پر شود.
بعد كارشناسان مترو گفتند كه چون ما حفر را با دستگاه تیبیام انجام دادهایم نه می توانیم تغییر مسیر بدهیم نه میتوانیم تونل را پر كنیم.
كارشناسان میراث پیشنهاد دادند كه تونل موازی حفر شود و این تونلی كه تا امروز حفر شده بهعنوان تونل كمكی استفاده شود كه باز امینپور در همان گفت و گو گفت اگر این اتفاق هم بیفتد و همین تونل به قوت خودش باقی بماند، این مسیر ادامه پیدا كند و مترو عملا راهاندازی شود و از همین مسیر عبور كند، پاسخگوییاش با مدیرعامل مترو است.”
اما مدیرعامل مترو اصفهان در گفتگو با ما گفت: “هیچ خطری به واسطه حفاریهای تونل مترو، سیوسه پل را تهدید نمیكند.
“با هیچ خبرنگاری گفتگو نمیكنم، پاسخگو هم نیستم!”
پایگاه فرهنگی هنری تکناز