تببین زوایای شخصیتی انسانها معمولاً کاری دشوار می نماید چه اینکه هر انسانی دارای زوایای متعددی از ویژگیها و خصلتها است که کاوش در آن را به غایت سخت می کند.
حال اگر این شخصیت کسی باشد که در مقطعی از تاریخ، اندیشه های وی مسیر حرکت انسان های بیشماری را تغییر داده باشد کار تحقیق به مراتب سختتر و دشوارتر می شود. یکی از این شخصیت ها حضرت امام خمینی (ره) معمار کبیرانقلاب اسلامی ایران است . شخصیتی با جنبههای داخلی و خارجی توامان.
هم او که استبداد ستیزیاش شهره عام بود و استکبار ستیزیش شهره عالم. جمع ویژگیهایی نظیر فیلسوف، حکیم، عارف، فقیه، مرجع و.. در ایشان کار تحقیق را بر هر محققی برای شناخت ابعاد شخصیتی این رهبر بزرگ دشوارتر ساخته است.
لیکن ارتباط ساده امام با امت اسلام و آزادیخواهان جهان و ویژگی ساده زیستی ایشان به شکلی استثنایی وجود عزیزش را در نزد مخاطبان داخلی و خارجیاش قابل لمستر کرده بود. همین سادگی وجودش هرساله صدها شخصیت جهانی را در سالروز ارتحالش میهمان ایرانی های قدرشناس میکند.
اگرچه شناخت همه جنبه های شخصیتی او نیازمند گذشت زمان بیشتری است اما مرور یافتههای دیگران از آنچه در سیما و سیرتش دیدهاند، تصویری جدیدتر از این شخصیت تاریخی به دست می دهد.
از همین رو، در آستانه بیست و پنجمین سالروز ارتحال حضرت امام خمینی (ره) با شماری از اندیشمندان و نخبگان سیاسی کشورهای مختلف در خصوص ویژگیهای شخصیتی آن امام همام به گفتگو نشستیم.
********متن کامل این گفتگوها به شرح ذیل است*********
اندیشههای امام تنها راه پیشرفت و آزادی
«محمود دانشجو» عضو مجلس سنای افغانستان در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در کابل با اشاره به نفوذ اندیشههای امام خمینی(ره) در بین ملتهای جهان گفت: اندیشههای امام خمینی(ره) برای تمام ملل جهان سودمند است و برای همیشه جاودانه باقی خواهد ماند.
وی افزود: افکار امام خمینی(ره) بسیار سودمند است و سبب آرامش و آسایش مادی و معنوی در زندگی مردم جهان میشود، اذهان انسانها را تسخیر میکند و بیانگر حقانیت جهان هستی و بلوغ خردمندانه انسانها در کره زمین است؛ به همین دلیل نفوذ آن در میان ملل جهان روز به روز بیشتر میشود.
دانشجو اظهار داشت: هر انسانی بدنبال رسیدن به آرامش و آسایش در زندگی است که آن را میتوان به خوبی در توصیهها، نظریات و اندیشههای امام خمینی(ره) پیدا کرد. به گفته وی، نظریات امام علاوه بر زندگی شخصی انسانها، بر ملتها نیز تاثیرگذار بوده و بسیاری از جنبشهای آزادیخواه در منطقه و جهان از آن تاثیر پذیرفتهاند.
عضو مجلس سنای افغانستان با اشاره به مقاومت مردم فلسطین در برابر رژیم صهیونیستی، خاطر نشان کرد: بسیاری از مجاهدینی که در برخی از کشورهای اسلامی مانند فلسطین فعالیت و مبارزه میکنند با تاثیر گرفتن از افکار امام خمینی(ره)، برای استقلال و آزادی کشورشان تلاش میکنند.
به گفته دانشجو، وحدت، همگرایی و همبستگی میان جهان اسلام یکی دیگر از نظریات و اندیشههای امام خمینی(ره) است که باید بدنبال اجرای آن بود. کشورهای اسلامی باید اندیشههای امام خمینی(ره) را محور کار خود قرار دهند و راههای پیشرفت و آزادی از هرگونه استعمار، استثمار و فقر اقتصادی را دنبال کنند.
پیشوای تغییر و تحول
«حسن زید»، اندیشمند یمنی و رئیس دورهای احزاب مشترک و حزب الحق این کشور در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در صنعا استراتژی امام راحل(ره) در مقاومت در برابر استعمار و استکبار جهانی، دفاع از مستضعفین جهان، تلاش برای متحد کردن جهان عرب و اسلام و همچنین شیوههای و ابزارهای انقلابی را ستود.
زید در ادامه افزود: در این تردید نیست که سخنان و گفتههای امام خمینی و انقلاب اسلامی و تغییراتی که ایشان ایجاد کرده، نیازمند پژوهشها و تحقیقات بسیار است، چون آن حضرت و انقلاب ایشان سمبل و نمادی برای انقلابها در جوامع مسیحی و اسلامی است و انقلابهای اروپای شرقی و آمریکا از انقلاب ایران تاثیر پذیرفته است.
وی توضیح داد: انقلاب اسلامی و پیروزیهای بزرگش که بیشتر شبیه معجزه بود، ایمان و باورهای دینی و مذهبی و ارزشهای والای انسانی را بار دیگر در دلها زنده کرد و روحانیون را واداشت تا نقش خود را در جامعه برای رهبری جنبشهای تغییر و تحول در جامعه را باز یابند.
پیوند دهنده تعالیم قران با مباحث روز امت
شیخ«حسن موسی» امام جماعت بزرگترین مسجد استکهلم سوئد نیز معتقد است :امام خمینی (ره)ازهمان ابتداخطرصهیونیسم جهانی را گوشزد کرد و از مسلمین خواستند نسبت به این رژیم اشغالگر و متجاوز آگاهانه عمل کنند.
وی با بیان اینکه حمایت از فلسطین ازاولویت های اصلی انقلاب اسلامی ایران بوده و هست از حضرت امام خمینی(ره) به عنوان الگوی رهبران آزاده جهان یاد کرد و گفت:امام خمینی (ره) از همان ابتدا از فلسطین حمایت کردند و همواره جهانیان را به حمایت از ملت فلسطین فرا می خوانند و اگر اندکی در فلسلفه انتخاب نامگذاری روز جمعه آخر ماه مبارک رمضان به عنوان روز جهانی قدس بیاندیشیم بر اهمیت مسئله فلسطین به عنوان مسئله محوری جهان اسلام پی خواهیم برد و متوجه خواهیم شد که امام خمینی (ره) با اعلام روز جهانی قدس حمایت از ملت مظلوم فلسطین را جهانی کردند.
وی با اشاره به انزوای رژیم صهیونیستی ابراز امیدواری کرد که انشاء الله با وحدت بیشتر مسلمانان، رژیم صهیونیستی از صحنه روزگار محو خواهد شد.
امام جماعت مسجد استکهلم در پایان از تلاشهای جمهوری اسلامی ایران در حمایت از ملت مظلوم ملت فلسطین قدردانی کرد و با بیان اینکه مسجد الاقصی با خطر جدی مواجه است مسلمانان سراسر جهان را به دفاع از قدس و مسجد الاقصی و مقابله با توطئه های صهیونیستیها دعوت کرد.
گفتمان امام حاکم بر گفتمان غرب
«محمد موسی»، دبیرکل حزب العدل مصر در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در قاهره تاکید کرد که باید در یادبود رحلت امام خمینی(ره) یاد و خاطره ایشان را زنده نگه داشت، چراکه وی روزی به خاطر مردم و کشورش و تحقق خواستهها و مطالبات مردمش علیه حکومت وقت قیام کرد و موفق شد ارزشهایی همچون حق وعدالت و مساوات را در کشورش برقرار کند. موسی در ادامه افزود: آنچه امروز ایران در عرصههای تکنولوژیهای مدرن و پرونده هستهای به آن دست یافته موجب شده تا ایران به کشوری قدرتمند در عرصه بین المللی تبدیل شود.
وی تصریح کرد: انقلاب ایران به رهبری امام خمینی موجب شد، ایران به کشوری محوری و یکی از بزرگترین بازیگران منطقه خاورمیانه و حتی عرصه بین المللی تبدیل شود، به گونهای که بخش اعظم موفقیتها و پیروزیهای ایران را باید مرهون آن حضرت دانست.
موسی تاکید کرد: در این اواخر گفتمان غرب در برابر ایران به شکلی قابل توجه تغییر کرده و همین امر موجب نزدیکی و بهبود روابط غرب با ایران شده و این امر ناشی از ایستادگی و مقاومت بیش از 3 دههای ایران در برابر غرب است که موجب شد، کشورهای غربی ایمان بیاورند، سیاستهای ایران تغییر ناپذیر است و نزدیکی به ایران بهترین گزینه برای آنهاست.
اما در خصوص مقاومت وی خاطر نشان کرد: به نظر من ما در حوزه مقاومت نیازمند کشور قدرتمندی همچون ایران هستیم تا با تشکیل ائتلافها و موازنههای قدرتمند موفقیت و پیروزی قضیه فلسطینی و بازگشت حقوق غارت شده و غصب شده ملت فلسطین را تضمین کند.
ایجاد کننده رنسانس در جهان اسلام معاصر
«هاشم عصمت اللهی»، استاد دانشگاه کابل و مشاور ریاست جمهوری افغانستان در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در کابل، اظهار داشت: راهبردهای ضد استعماری و ضد استکباری امام خمینی(ره)، رنسانسی در جهان اسلام بود و بنیان پایداری از اندیشهها و استراتژیهای ذهنی و عملیِ از نوع اسلامی را ایجاد کرد.
عصمتاللهی اظهارداشت: اندیشههای امام خمینی(ره) توسط جانشین وی حضرت آیتالله العظمی خامنهای(مدظلهالعالی) به شکل و شیوه مناسبی پیروی و پشتیبانی شده و با رهبری و روشنگری وی اکنون نظریات امام راحل(ره) به عنوان تنها گفتمانی که توانسته گفتمانهای غربی را به چالش کشد، در دنیای کنونی مطرح و مؤثر است.
مخالف سرسخت واگرایی اسلامی
وی افزود: افکار امام خمینی(ره) اساس و آغازی شد برای تأمل تازه و تولید تفکری جدید که توان تبیین و تحلیل روابط ظالمانه و استکباری آن زمان را در خود داشت.
به گفته عصمتاللهی، نگرش نوینی را که امام خمینی(ره) پی ریخت، مناسبات ناعادلانه جهانی آن روز را برای مسلمانان قابل فهم ساخت و نقد ویرانگری بر پایههای توجیهات مدافعان روابط بینالمللیِ آن روز وارد آورد.
عصمتاللهی با ستایش از این اقدام ارزنده امام خمینی(ره) که روزی را به نام «روز قدس» اعلام کرد، اظهار داشت: روز قدس؛ فرصت و فضایی برای بلند کردن فریاد مشترک بر بنیاد «درک» و «درد» دینی در دنیای اسلام است.
وی افزود: اعلام روز قدس بستری به وجود آورده است که تمامی مسلمانان جهان در وقت معینی برای دفاع از مردم فلسطین بیندیشند، بنویسند، بگویند و فریاد مشترک سر دهند. به گفته این نویسنده افغانستانی، مطرح کردن مسئله دفاع از مردم فلسطین از سوی امام خمینی(ره) نشان داد که در نگرش ناب و نوین امام خمینی(ره) اختلاف مذهبی مانع همسویی سیاسی در دنیای اسلام نمیشود؛ بلکه مظلومیت فلسطین، مظلومیت تمام مسلمانان جهان و دفاع از مردم فلسطین وظیفه تمام مسلمانان جهان است.
دغدغهمند و احیاگر امت اسلامی
«سید عیسی حسینی مزاری»، کارشناس سیاسی و صاحب امتیاز «روزنامه انصاف» در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در کابل، اظهار داشت: اقدامات مبتکرانه و افکار ارزنده امام خمینی(ره) معطوف به نفع و نجات کشور خاصی نبود، بلکه امام راحل(ره) میخواست عزت و ابهت امت اسلامی را احیا کند و به همین دلیل اهداف و افکار وی به پیدایش جبهه و جریان جهانی ضد استکبار انجامید.
وی افزود: راهبردهای روشنگرانه امام خمینی(ره) با الهام از آموزههای اسلامی شکل گرفته بود و از این جهت برای تمام مسلمان نافع، نتیجهبخش و راهگشا بود.
این نویسنده افغان تأکید کرد: اراده برای نجات مسلمانان جهان و ارائه طرحهایی که ظرفیت تبدیل شدن به یک جریان جهانی را در خود داشت، سبب شد که حضرت امام خمینی(ره) در چهره یک رهبر جهانی برای مسلمانان جهان ظاهر شود و شعاع اثرگذاری وی در جغرافیای خاصی محدود و متوقف نماند. خیزشهای مردمی در برابر کمونیسم در افغانستان با تأثیرپذیری از افکار امام خمینی(ره) صورت گرفت. اهتمام امام(ره) باعث شد فلسطین به دغدغهای در دنیای اسلام تبدیل شود.
امام عامل وحدت و انسجام جهان عرب و اسلام بود
«عبد الرحمن الضلع» رئیس مرکز مطالعات وحدت اسلامی بلاد شام در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در دمشق تاکید کرد: امام راحل (ره) تمام وجود خویش را وقف اسلام کرد و پایههای اخوت و برادری اسلامی را بنا نهاد، چون به این امر باور داشتند که اخوت و برادری اسلامی قدرتمندترین نوع اخوت است.
الضلع افزود: امام خمینی با اعتقادات و باورها و اندیشهها و کردارش انسجام و وحدت اسلامی را قوت بخشید تا به ملت فلسطین در آزاد سازی سرزمینشان و الاقصی مبارک کمک کند.
این مبلغ سوری تاکید کرد که امام خمینی ما را به خط مشی واقعی محمدی باز گرداند و میتوان ایشان را عامل وحدت و انسجام جهان عرب و اسلام که رژیم صهیونیستی خواهان ناپاک ساختن آن و تعرض به ناموس و جان و مال بود، دانست و امروز جهان اسلام بیش از هر زمان دیگری نیازمند مطالعه و بررسی سیره واقعی نبوی و سپس امام خمینی است.
وی تصریح کرد: در این تردید نیست که امام خمینی پایهگذار سیاستی برای ایران بود که این کشور را تبدیل به بازیگری اساسی در عرصه منطقهای کرد و موجب شد تا مردم ایران به اصول و مبادی خویش همواره پایبند و معتقد و همراه و یاور نظام خویش در تمام عرصههای اقتصادی و سیاسی باشند.
خالق واژه مقاومت اسلامی
«عصام هلالی»، پژوهشگر و کارشناس سوری امور ایران در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در دمشق تاکید کرد: ایران پس از پیروزی انقلاب موجب ایجاد تغییر و تحولات بزرگ در منطقه شد و ایران را از ژاندارم آمریکا در منطقه به کشوری حامی مقاومت و کشورهای مقاوم تبدیل کرد.
هلالی افزود: جمهوری اسلامی ایران با راهنماییهای امام خمینی شعار یاری مظلومان را درسیاست خارجیاش سر داد و به عنوان یک وظیفه دینی و مذهبی سرداد و در این راه از پراگماتیسم سیاسی به ویژه در حوزه حمایت از مقاومت تبعیت نکرد و این موضوعی است که امروزه آن را به عینه در مواضع جمهوری اسلامی ایران در قبال مقاومت اسلامی در لبنان شاهد آن هستیم.
وی افزود: قرار گرفتن ایران در کنار سوریه محور بزرگ و قدرتمندی در قبال کشورهای استعماری و استکباری مانند آمریکا و همچنین رژیم صهیونیستی در منطقه تشکیل داد. هلالی امام خمینی را عامل اصلی انقلاب علیه طاغوت و ابداع کننده اصطلاحات جدید مقاومت دانست و تاکید کرد که انقلاب ایران انعطاف تاریخی بزرگ در عصر حاضر بود و امام خمینی را باید بزرگترین مصلح منطقه به شمار آورد، چراکه ارزشهای اسلام واقعی را زنده کرد و در طول حیات خویش همواره انتشار دهنده اسلام ناب محمدی بود.
ایران همچنان روی خط مقاومت
«الحاج حسن حبالله»، عضو دفتر سیاسی حزب الله لبنان در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در بیروت گفت: امام خمینی همواره در سخنان خود مردم منطقه را به مبارزه علیه طرفهایی فراخواند که آنها را غارتگران ثروتهای ملل منطقه نامیده و خواهان تسلط بر جهان عرب و اسلام بودند.
وی افزود: امام خمینی همچنین در سخنان خود توجه بسیاری به قضیه فلسطینی داشت و آن را مهمترین قضیه جهان اسلام و عربی میدانست و به اعتقاد من استعمار قدیم به این جهت بذر اسرائیل را در منطقه کاشت تا حامی منافع استعمار در منطقه باشد و با تجزیه و تفکیک منطقه موجب تضعیف کشورهای اسلامی و عربی شود و با تسلط بر آنها ثروتهایشان را غارت کند.
حب الله ادامه داد: استراتژی امام خمینی در این حوزه همواره رویارویی یا مقاومت در برابر این طرح بود و ما نیز موظف هستیم، با تمام ابزارها و راههای ممکن با این طرح مقابله و آن را ساقط کنیم و برای این امر نیازمند تحکیم پایههای فرهنگ عربی و اسلامی در جوامع خود و عدم تبعیت و وابستگی به بیگانگان هستیم.
وی تاکید کرد: سیاستهای جمهوری اسلامی ایران پس از رحلت آن حضرت باز هم بر خط مشی ایشان پایان یافت و یکی از بازتابهای این سیاست پرونده هستهای ایران است که با تملک آن به قدرتی جهانی تبدیل خواهد شد.
امام و جهانی سازی قضیه فلسطین
«سالم سلامه»، یکی از رهبران جنبش حماس و نماینده این جنبش در مجلس قانونگذاری فلسطین در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در غزه از حمایتها و پشتیبانی جمهوری اسلامی ایران از ملت فلسطین در جهادش علیه رژیم صهیونیستی تقدیر و تشکر کرد.
سلامه افزود: امام خمینی(ره) نقش بزرگی در جلب نگاهها و توجهها به قضیه فلسطینی داشتند و همواره در سخنرانیهای خود از لزوم تلاش و اقدام برای از بین بردن غده سرطانی به نام «اسرائیل» سخن میگفتند.
رئیس سازمان علمای فلسطین ادامه داد: سخنان مستمر امام راحل درباره جرثومه فسادی که اسرائیل نامیده میشود، یهود را به وحشت انداخت و موجب شد تا آنها اعلام کنند که حضرت امام فردی ضد یهودی است، در حالیکه صهیونیستهای احمق فراموش کردند که آنها موجب فساد و تباهی در جهان هستند و امام خمینی و ملل عرب و مسلمان منطقه و به طور مشخص فلسطینیان سامیها واقعی و حقیقی هستند.
سلامه همچنین اولین تصمیم امام خمینی پس از پیروزی انقلاب اسلامی را یادآور شد که دستور تبدیل مقر سفارت اسرائیل به سفارت فلسطین را داد و از آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای ایستادن در کنار انقلاب و مقاومت فلسطینی به ویژه پس از دو جنگ فرقان در سال 2009 و تجاوز اسرائیل به نوار غزه در سال 2012 را یاد و تاکید کرد که رزمندگان مقاومت در نوار غزه اگر موشکهای ایران نبودند، هیچگاه نمیتوانستند، تلآویو را هدف گیرند.