داستان هلیكوباكترپیلوری

تا قبل از اوایل دهه 1980 اینطور تصور می شد كه زخمهای معده و اثنی عشر به طور عمده به خاطر نحوه زندگی افراد ایجاد می‌شوند، اگر چه وجود چندین عامل دیگر نیز در بروز این زخمها درنظر گرفته می شد.

 

در آن هنگام شناخته شده بود كه این گونه زخمها در افراد سیگاری و نیز كسانی كه از نظر اجتماعی دارای سابقه و موقعیت خوبی نبودند بیشتر دیده میشود.

 

به علاوه تصور می شد كه استرس نقش مهمی در ایجاد این زخمها دارد و هم بیماران و هم پزشكان، زخمهای معده و اثنی عشر را به زندگی پراسترس ارتباط می دادند.

با پیدایش داروهای قدرتمند آنتاگونیست گیرنده H2 در اواخر دهه 1960 میلادی و داروهای مهاركننده پمپ پروتون در اواخر دهه 1970 كه داروهایی خوبی در توقف ترشح اسید معده هستند، زخمها اغلب بهبود می یافتند و نیازی به عمل جراحی انها نبود، اما اغلب این زخمها بعد از مدتی كه از درمان انها می گذشت دوباره عود می كردند.

 

در اوایل دهه 1980 میلادی، دو پزشك استرالیایی به نامهای دكتر وارن «Waren» و دكتر مارشال «Marshall» كه بر روی نمونه هایی از بافت معده تحقیق می كردند، موفق به كشف یك باكتری در مخاط نیمه تحتانی معده شدند.

 

نقش دقیق این باكتری كه انها نام آن را كامپیلوباكترپیلوری «Campylobacter pylori» گذاشتند؛ مشخص نبود.

به طور كلی معده محلی استریل .و ضدعفونی است اما این باكتری خودش را طوری در مخاط معده قرار داده بود و در آنجا زندگی می كرد كه همانند سایر باكتریها، نمی شد به آن تهاجم نمود و آن را از بین برد.

 

دكتر وارن و دكتر مارشال كشف نمودند كه وقتی عفونت با این باكتری در معده وجود داشته باشد، همیشه همراه با التهاب میكروسكوپی مخاط معده میباشد كه به آن اصطلاحاً گاستریت گفته می شود.

 

در ابتدا مشخص نبود كه آیا عفونت با این باكتری باعث گاستریت میشود و یا اینكه گاستریت اجازه می دهد كه عفونت ایجاد شود.

برای حل این معما، دكتر مارشال خودش را به این باكتری آلوده نمود. سپس با انجام آزمایش مشخص نمود كه او دچار گاستریت شده است.

 

بعد از اینكه او با مصرف آنتی بیوتیك ها این عفونت را ریشه كن نمود، گاستریت او نیز بهبود یافت، بنابراین ثابت شد كه عفونت با این باكتری باعث گاستریت میگردد.

 

اخیراً ، دانشمندان نام این باكتری را عوض كردند ونام آن را هلیكوباكترپیلوری «Helicobacter pylori» و یا به اختصار اچ پیلوری «H.pylori» گذاشتند.

دیده شده است كه بسیاری از افراد به این باكتری آلوده شده اند و احتمالاً حدود 40 درصد افراد در معده خود، این باكتری را دارا می باشند.

 

اكثر این افراد هیچگونه علایمی ندارند، اما حدود 10 درصد این افراد آلوده، دچار زخم معده یا اثنی عشر خواهند شد.

 

در تحقیقاتی كه بر روی هزاران نفر از بیمارانی كه دچار زخم معده یا اثنی عشر بوده اند، انجام شده، نشان داده شده است كه اكثر آنها به هلیكوباكترپیلوری آلوده بوده اند و از بین بردن این عفونت با استفاده از یك هفته درمان آنتی بیوتیكی، باعث معالجه زخم آنها میشود.

شما چگونه به عفونت آلوده شده اید؟

افراد معمولاًً درسال های‌ اول زندگی خود، عفونت هلیكوباكترپیلوری را از سایر اعضاء خانواده خود می گیرند.

 

این باكتری با تماس نزدیك افراد با یكدیگر منتقل میگردد و در خانواده های‌ پر جمعیتی كه در خانه های‌ كوچك زندگی می كنند شایعتر میباشد.

 

شما همچنین ممكن است این عفونت را در جاهایی كه جوانان در یك جا زندگی می كنند «مثل سربازخانه ها» زیاد ببینید. هنوز نحوه انتقال دقیق این باكتری شناخته نشده است.

اما هلیكوباكترپیلوری را می‌توان در بزاق و احتمالاً در مدفوع افراد پیدا كرد.

 

در اكر شرایط، احتمالاً غیرممكن است كه از انتشار این عفونت جلوگیری نمود اما همانند سایر عفونتهای روده ای، رعایت بهداشت شخصی مناسب از اهمیت زیادی برخودار است.

 

همانگونه كه گفته شد، حدود 40 درصد افراد جامعه به این عفونت آلوده شده اند.

 

همچنین دیده شده است كه افراد بالای 65 سال بیشتر به این باكتری آلوده هستند كه ممكن است به این علت باشد كه در زمان جنگ جهانی دوم، این باكتری راحت تر بین افراد منتقل می شده است «به خاطر وضعیت بهداشتی بد در هنگام جنگ».

عواقب آلودگی به عفونت

اكثر افرادی كه به عفونت هلیكوپاكترپیلوری دچار شده اند، هیچگونه علایمی از این عفونت در طول زندگی خود نشان نمی‌دهند.

 

با این حال حدود 10 درصد این افراد دچار زخم معده و یا اثنی عشر می گردند. هنوز معلوم نشده است كه چرا بعضی از افراد دچار زخم می گردند و عده ای دیگر به این مشكل دچار نمی شوند اما احتمالاً به سنی كه انها دچار عفونت شده اند و نیز به نوع هلیكوباكترپیلوری كه آنها آلوده شده اند بستگی دارد. نحوه پیدایش زخم بسیار پیچیده میباشد.

 

عفونت هلیكوباكترپیلوری در قسمت تحتانی معده باعث گول زدن معده می شود و آن را وادار می سازد كه اسید بیشتری ترشح كند.

 

این باكتری همچنین سبب نازك شدن پوشش مخاطی معده میگردد و به اسید اجازه می‌دهد كه در آن نفوذ كند.

چه كسانی به درمان نیاز دارند؟

تصمیم به اینكه یك فرد آلوده به عفونت هلیكوباكترپیلوری آیا برای ریشه كن كردن این باكتری باید تحت درمان قرار بگیرد یانه، بر اساس توصیه های‌ انجمن بریتانیایی متخصصین گوارش و انجمن ملی سلامت ایالات متحده آمریكا انجام می شود.

 

این توصیه ها عبارتند از:

 

– اگر شما در حال حاضر دچار زخم معده یا اثنی عشر هستید، می توانید با از بین بردن عفونت هلیكوباكترپیلوری موجب بهبود زخم شوید.

 

– اگر شما سابقاً دچار زخم معده یا اثنی عشر بوده اید و با جراحی هم آن را درمان نكرده اید، از بین بردن عفونت هلیكوباكترپیلوری می تواند از عود كردن زخم جلوگیري نماید.

– اگر شما تاكنون دچار زخم معده یا اثنی عشر نبوده اید اما به ریفلاكس مبتلا هستید، از بین بردن عفونت هلیكوباكترپیلوری لزومی ندارد. این كار ممكن است حتی باعث بدتر شدن علایم ریفلاكس شود.

 

– از بین بردن عفونت هلیكوباكترپیلوری در حال حاضر در بیمارانی كه دچار سوءهاضمه بدون زهم هستند توصیه نمیگردد «اگر چه این نظر مورد اختلاف بسیاری از پزشكان است».

 

– در حال حاضر تصور نمی‌شود كه از بین بردن عفونت هلیكوباكترپیلوری در پیش گیری از سرطان معده مفید باشد.

پایگاه فرهنگی هنری تکناز