اولین گام در روند تشخیص مریضی ام اس، آن است كه پزشك از بیمارش شرح حال كامل را بگیرد و بفهمد كه چه مریضیهایی در سایر افراد خانواده وجود دارد و اینكه اولین علایم این مریضی از چه موقع شروع شده است.
سپس پزشك اقدام به انجام معاینه می كند كه این معاینه شامل بررسی قدرت عضلات، رفلكس ها، هماهنگی و حس بیمار میباشد.
این معاینات به پزشك كمك می كند كه تعیین نماید چه قسمتی از سیستم عصبی ممكن است كار خود را به خوبی انجام ندهد.
یكی از آزمایشهایی كه بطور معمول در این مریضی انجام می شود آزمایشی است به نام Evoked Potential. در این آزمایش، انرژی الكتریكی كه در بیمار ایجاد میشود ار اندازه گیری می كنند.
پزشكان ممكن است از تحریك الكتریكی بر روی پوست و یا از تحریكات بینایی مثل روشن و خاموش كردن چراغ استفاده كنند تا مشخص نمایند كه آیا سلول عصبی بخوبی علایم را انتقال میدهد یا خیر. عصب بیماران مبتلا به ام اس اغلب انتقال پیامها را آهسته تر انجام میدهد زیرا میلین انها آسیب دیده است.
بنابراین اگر در چنین آزمایشهایی مشاهده شد كه سرعت انتقال پیامها كمتر از حد طبیعی است، میتوان به وجود مریضی ام اس مشكوك شد.
پزشكان همچینن برای بیمار درخواست آزمایش خون می كنند تا وجود مریضی هایی مثل دیابت «مرض قند» یا مریضی تیروئید را رد نمایند زیرا علایم عصبی این مریضیها نیز میتواند شبیه مریضی ام اس باشد.
همچنین از بیمار نوار قلبی «الكتروكاردیوگرام» گرفته میشود تا چگونگی كار قلب مشخص شود و نیز آزمایشهایی برای بررسی حافظه و قدرت تفكر بیمار انجام میشود تا تشخیص را بیشتر مسجل نماید.
همینكه پزشك تقریباً مطمئن شد كه مشكل بیمار در سیستم عصبی مركزی اش میباشد، با استفاده از ام آر آی «MRI» می توان تشخیص را قطعی نمود.
در تصاویری كه از ام آر آی بدست می آید، پزشكان می توانند ببینند كه پلاك ها در كدام قسمتها ایجاد شده و حتی میتوانند تخمین بزنند كه چه مدت است كه انها بوجود آمده اند.
اگر چه حدود پنج درصد بیماران مبتلا به ام اس در اوایل بروز بیماریشان دارای عكسهای ام آر آی طبیعی هستند، اما در 95 درصد موارد، پلاكهای مشخص ام اس دیده می شود.
بنابراین با توجه
به این درصد بالای تشخیصی كه در ام آر آی دیده می شود میتوان گفت كه در حال حاضر ام آر آی دقیق ترین روشی است كه می تواند
به تشخیص مریضی ام اس كمك نماید.
آزمایش دیگری كه پزشكان اغلب برای تأیید تشخیص مریضی ام اس از آن كمك میگیرند، آزمایش مایع نخاع میباشد. برای كشیدن مایع نخاعی، سوزن را بین مهره های ستون فقرات كمری فرو می كنند و سپس مقدار كمی از مایع آن را بیرون می كشند و به آزمایشگاه می فرستند تا بر روی پروتئین های سیستم ایمنی كه اصطلاحاً به آن “باندهای اولیگوكلونال” «Oligoclonal» گفته می شود آزمایش نمایند.
وجود باندهای اولیگوكلونال در مایع نخاعی به این معنی است كه التهابی در سیستم عصبی مركزی وجود دارد. حدود 90 درصد بیماران مبتلا به ام اس در مایع نخاعی شان این پروتئین ها «باندهای اولیگوكلونال» را دارا می باشند.
بنابراین پیدا ك/ردن این پروتئین ها در مایع نخاعی و مشاهده علایم ویژه ام اس، می تواند پزشكان را به تشخیص قطعی این مریضی نزدیك تر نماید.
اگر چه پیش بینی دقیق روند دوره مریضی ام اس در آینده برای افرادی كه به تازگی تشخیص این مریضی در انها داده شده است مشكل می باشد، اما الگوهای علایم این مریضی در طی پنج سال اولی كه به این مریضی دچار می شوند معمولاًً نشانگر خوبی است كه نمای دراز مدت این مریضی را در این افراد نشان میدهد.
برای مثال، بیمارانی كه در طی پنج سال اول مریضی، دچار حملات كمی شده اند معمولاًً در آینده دچار مشكلات شدید و ناتوان كننده نخواهند شد، اما بیمارانی كه در طی این پنج سال اول دچار حملات مكرر و بیشتر و نیز لرزش اندامها و اشكال در راه رفتن شده اند، در دراز مدت مستعد ابتلاء به مشكلات شدیدتری خواهند بود.
براساس این الگوهای علایم، پزشكان قادر هستند كه این مریضی را به چهار نوع تقسیم نمایند.
با اینجال حتی اگر به نظر برسد كه در مقطعی از زمان، بیمار در یكی از این انواع قرار داشته باشد، ممكن است بعد از مدتی سیر مریضی تغییر یافته و در نوع دیگری قرار بگیرد.
بنابراین در صورتی كه تشخیص داده شود بیمار در یكی از این چهار نوع قرار دارد، هیچ تضمینی وجود ندارد كه این بیمار تا آخر در همین نوع باقی خواهد ماند و مریضی او به انواع دیگری تغییر نخواهد كرد.
پایگاه فرهنگی هنری تکناز