آیا زگیل تناسلی از طریق دستشویی، استخر یا دست دادن منتقل می‌شود؟

زگیل تناسلی یکی از رایج‌ترین بیماری‌های ویروسی منتقله از راه تماس جنسی است که توسط ویروس پاپیلومای انسانی یا همان HPV ایجاد می‌شود. این ویروس آن‌قدر شایع است و تایپ های زیادی دارد که بسیاری از افراد در طول زندگی‌شان حداقل به یکی از انواع آن مبتلا می‌شوند؛ گاهی بدون اینکه هیچ علامتی داشته باشند یا اصلاً متوجه شوند.

اما آنچه در مورد این بیماری ذهن بسیاری را مشغول می‌کند، این است که آیا تنها راه انتقال آن رابطه جنسی است یا ممکن است از راه‌های دیگری هم منتقل شود؟ مثلاً آیا استفاده از توالت عمومی، رفتن به استخر یا حتی دست دادن با فردی که ناقل این ویروس است، می‌تواند باعث ابتلا به این بیماری شود؟ در این مطلب به زبان ساده به بررسی این پرسش‌ها می‌پردازیم و تلاش می‌کنیم با استناد به یافته‌های علمی، به ابهامات رایج در این زمینه پاسخ دهیم.

 

ویروس HPV چیست و چگونه منتقل می‌شود؟

ویروس HPV یا پاپیلومای انسانی، یک خانواده بسیار بزرگ از ویروس‌هاست که بیش از 100 نوع مختلف دارد. بعضی از این انواع باعث زگیل‌های ساده پوستی روی دست یا پا می‌شوند، اما برخی دیگر به‌ویژه انواعی که ناحیه تناسلی را درگیر می‌کنند می‌توانند منجر به ایجاد زگیل‌های تناسلی شوند و حتی در صورت تداوم و عدم درمان، خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم یا سرطان‌های ناحیه تناسلی را افزایش دهند.

مهم‌ترین راه انتقال این ویروس، تماس جنسی پوست به پوست است. این تماس می‌تواند از طریق رابطه جنسی واژینال، مقعدی، دهانی یا حتی لمس پوست آلوده ناحیه تناسلی اتفاق بیفتد. برخلاف بسیاری از عفونت‌های ویروسی دیگر، برای انتقال HPV نیازی به وجود زخم یا خونریزی نیست؛ کافی است پوست فرد سالم با پوست آلوده تماس پیدا کند.

 

آیا توالت‌های عمومی باعث انتقال HPV می‌شوند؟

یکی از نگرانی‌های رایج در بین مردم، احتمال ابتلا به بیماری‌های عفونی از طریق استفاده از سرویس بهداشتی عمومی است.درباره انتقال زگیل تناسلی از توالت باید گفت که ویروس HPVشرایط خاصی برای زنده ماندن و انتقال دارد. این ویروس خارج از بدن انسان و به‌ویژه روی سطوح خشک و سرد، خیلی زود از بین می‌رود.

ویروس HPV برای فعالیت و زنده ماندن نیاز به محیط مرطوب، گرم و زنده‌ای مثل پوست بدن دارد. برخلاف برخی باکتری‌ها یا قارچ‌ها که ممکن است روی سطوح توالت‌ها زنده بمانند،HPV توانایی چنین کاری را ندارد. تحقیقات نشان داده‌اند که نشستن روی نشیمنگاه توالت، حتی اگر فرد قبلی ناقل ویروس باشد، نمی‌تواند منجر به انتقال زگیل تناسلی شود.

در یکی از مطالعات انجام‌شده، دانشمندان سطح نشیمنگاه توالت‌ها، دوش‌ها، سونا و سایر مکان‌های مرطوب عمومی را از نظر وجود HPV بررسی کردند. نتیجه‌ی این مطالعه این بود که DNA ویروس HPV در هیچ‌یک از نمونه‌ها یافت نشد. این یعنی حتی در مکان‌هایی که مرطوب و گرم هستند، احتمال انتقال HPV از طریق سطوح بسیار پایین و تقریباً صفر است.

 

آیا زگیل تناسلی از طریق استخر منتقل می شود؟

یکی دیگر از نگرانی‌ها، استفاده از استخرهای عمومی است. آیا انتقال زگیل تناسلی از استخر امکان پذیر است؟ پاسخ به این سؤال کمی پیچیده‌تر از مورد قبلی است، چون برخی از مطالعات نشان داده‌اند که DNA ویروس HPV در نمونه‌های آب استخر پیدا شده است.

برای مثال، در مطالعه‌ای که در چند استخر عمومی انجام شد،DNA برخی انواع HPV در آب شناسایی شد. این یافته نشان داد که افرادی که ناقل ویروس هستند، ممکن است از طریق ترشحات بدن، ویروس را وارد آب کنند. اما باید به یک نکته مهم توجه داشت: وجود DNA ویروس به معنای زنده بودن یا قابلیت انتقال آن نیست.

در واقع، این که ویروس بتواند در آب استخر فعال بماند، از پوست فرد ناقل جدا شود، در آب معلق بماند، و سپس از طریق پوست فرد دیگری وارد بدن شود، مسیر بسیار بعیدی است. تاکنون هیچ شواهد علمی معتبری وجود ندارد که نشان دهد فردی صرفاً به‌خاطر رفتن به استخر به HPV مبتلا شده باشد. بنابراین، اگرچه ردپای ویروس در آب پیدا شده، اما انتقال بیماری از این طریق تأیید نشده و همچنان نیازمند تحقیقات بیشتر است.

 

آیا دست دادن با فرد مبتلا به زگیل تناسلی می‌تواند منجر به انتقال شود؟

دست دادن یکی از متداول‌ترین شکل‌های ارتباط فیزیکی بین افراد است، اما آیا انتقال زگیل تناسلی از طریق دست دادن ممکن است؟ پاسخ قطعی و علمی این است: خیر.

انواع HPV که باعث زگیل تناسلی می‌شوند، معمولاً در ناحیه تناسلی یا مقعدی زندگی می‌کنند و برای انتقال نیاز به تماس مستقیم با همین نواحی دارند. دست دادن تنها شامل تماس سطحی پوست دست‌هاست و هیچ ارتباطی با نواحی تناسلی ندارد. بنابراین، از طریق دست دادن یا حتی در آغوش گرفتن نمی‌توان به زگیل تناسلی مبتلا شد.

همچنین باید بدانید که انواعی از HPV که زگیل‌های معمولی روی دست یا پا ایجاد می‌کنند، با انواع تناسلی این ویروس متفاوت‌اند و به‌راحتی هم منتقل نمی‌شوند. در نتیجه، دست دادن با فردی که حتی زگیل روی دست دارد نیز، به‌ندرت باعث انتقال می‌شود.

نتیجه‌گیری:

با توجه به شواهد علمی موجود، می‌توان با اطمینان گفت که:

• نشستن روی توالت عمومی باعث انتقال زگیل تناسلی نمی‌شود
• احتمال انتقال از طریق آب استخر هنوز اثبات نشده و بسیار پایین است
• دست دادن با فرد مبتلا نمی‌تواند باعث انتقال HPV شود

بنابراین، بهتر است تمرکزمان را روی راه‌های واقعی و اثبات‌شده‌ی انتقال HPV بگذاریم: تماس جنسی پوست به پوست. این تماس می‌تواند حتی بدون دخول، از طریق لمس نواحی تناسلی یا استفاده مشترک از اسباب‌بازی‌های جنسی نیز اتفاق بیفتد.

 

برای پیشگیری از ابتلا به این ویروس، چند اقدام کلیدی پیشنهاد می‌شود:

• واکسن HPV یکی از مؤثرترین راه‌ها برای پیشگیری از انواع پرخطرHPV، تزریق واکسن است. این واکسن برای نوجوانان، جوانان زیر ۲۶ سال و حتی برخی افراد بالاتر از این سن توصیه می‌شود.
• استفاده از وسایل محافظت‌کننده جنسی مانند کاندوم و … در طول رابطه جنسی
• آزمایش‌های منظم، به‌ویژه برای زنان: یکی از مهم‌ترین روش‌ها برای شناسایی زودهنگام عوارض ناشی از HPV، انجام آزمایش‌هایی مانند پاپ اسمیر و HPV تست است. این آزمایش‌ها به پزشکان کمک می‌کنند تا تغییرات سلولی مشکوک در دهانه رحم را زود تشخیص دهند و در صورت لزوم، اقدامات درمانی مناسب را آغاز کنند. انجام این آزمایش‌ها به‌طور منظم، به‌ویژه برای زنان فعال از نظر جنسی، به‌شدت توصیه می‌شود.