التهاب مخاط بینی سرماخوردگی معمولی، همه ی ی ی ی ی ساله میلیونها نفر را گرفتار می سازد.
با احتساب ویزیتهای پرداختی به پزشكان، بهای داروها و از سوی دیگر توقف كار بدلیل نیاز به استراحت برای هر فرد، شاید بتوان گفت كه سرماخوردگی از پرهزینه ترین بیماریهاست.
رینیت حساسیتی «آلرژیك» نیز نظیر سرماخوردگی، در درجه اول بخشهای فوقانی مجاری تنفسی را درگیر می كند.
در حالیكه علائم این دو بیماری بسیار شبیهند، عوامل انها كاملا متفاوتند و به درمانهای مجزا و متفاوتی هم نیاز دارند.
اما خوشبختانه داروهای موجود جهت سرماخوردگی و آلرژی، برای كنترل و درمان طیف وسیعی از علائم هر دو بیماری مفید هستند.
به هر حال، با وجود تنوع فرآورده های داورئی بدون نسخه، انتخاب بهترین انها دشوار و گاهی پیچیده خواهد بود و كلید اصلی انتخاب داروی صحیح مشروط به شناخت درست شما از علائم بیماریتان است.
آشنائی با عملكرد دستگاه تنفس میتواند شما را در تشخیص علائم سرماخوردگی یاری كند.
بینی بعنوان فوقانی ترین بخش دستگاه تنفس، هوای تنفسی شما را گرم و مرطوب ساخته و بصورت فیلتر «صافی» مانع ورود ذرات خارجی نظیر غبار، باكتری و سایر آلاینده ها به بدن شما میشود.
در واقع، بجای آنكه این ذرات به ریه های شما وارد شوند، جذب لایه های مخاطی می گردند.
ترشحات مخاطی نیز از بینی به حلق رفته و به این ترتیب یا بلعیده شده و یا خارج می گردند.
مركز كنترل سرفه نیز كه در مغز شما قرار دارد، یك رشته وقایعی را هدایت می كند كه در نهایت به واكنش سرفه منتهی میشوند.
هدف از سرفه، حفاظت ریه های شما در مقابل ذرات خارجی است كه این عمل با خروج پرفشار هوا از ریه ها صورت می گیرد.
از سوی دیگر، با مكانیسم مشابهی عطسه با اخراج هوا از بینی و دهان شما، حفرات بینی را از ذرات خارجی پاك می كند.
اگر جه واكنشهای عطسه و سرفه از مكانیسمهای دفاعی بدن شما هستند، اما در شرایطی میتوانند به كلی آزار دهنده و غیر قابل تحمل گردند.
داروهای مفیدی در دسته داروهای بدون نسخه قرار دارند كه میتوانند بطور موثری تعداد دفعات و شدت انها را كاهش دهند.
به این ترتیب در حالی كه مكانیسمهای دفاعی طبیعی بدن مشغول مبارزه با بیماری شما می باشند، بطور موقت از مزاحمتت این علائم آسوده خواهید بود.
سرماخوردگی توسط ویروسها ایجاد میشود. نشانه های آن بسرعت بروز می كنند، سریعا پیشرفت كرده و ناپدید میگردند.
علائم سرماخوردگی معمولاًًً به مدت 5 الی 7 روز ادامه دارند.
در صورتیكه این علائم بیش از یكهفته الی ده روز و یا بیشتر ادامه پیدا كنند، حتما به پزشك مراجعه كنید زیرا ممكن است مسئله فراتر از یك سرماخوردگی ساده بوده و یا عفونتی دركار باشد.
غالبا علائم سرماخوردگی ملایمتر از آنفلوانزا هستند.
در نتیجه، توانایی شما در بازشناختن این دو از هم بسیار مفید خواهد بود.
افرادیكه بسیار مستعد ابتلاء به آنفلوانزا می باشند و یا بطور مداوم به آن مبتلاء میشوند، باید با نظر پزشك بطور سالیانه در برابر آن واكسینه شوند.
علائم : سرفه غالبا خشک
سرما خوردگی: خفیف تا متوسط
آنفولانزا : متوسط تا شدید
علائم : تب
سرما خوردگی: نادر
آنفولانزا : شایع
علائم : کوفتگی
سرما خوردگی: خفیف
آنفولانزا : شدید
علائم : سردرد
سرما خوردگی: نادر
آنفولانزا : شایع
علائم : در د های عضلانی و مفصلی
سرما خوردگی: اندکی
آنفولانزا : شایع
علائم : آبریزش و گرفتگی بینی
سرما خوردگی: شایع
آنفولانزا : غیر شایع
علائم : عطسه
سرما خوردگی: شایع
آنفولانزا : غیر شایع
علائم : گلودرد
سرما خوردگی: شایع
آنفولانزا : غیر شایع
برخلاف عفونتهای ویروسی كه خودبخود بهبودی مییابند، در صورت بروز یك عفونت باكتر یایی «آن چه كه در زبان عامه بعنوان چرك مثلاً چرك كردن گلو مطرح است»، تنها
پزشك میتواند از عهده تشخیص و درمان قطعی آن برآید و غالباً تشخیص این دو نیز كار ساده ای نیست.
علائم عفونتهای باكتریایی غالباً بسرعت بروز كرده، میتوانند شامل غدد لنفاوی لوزه های متورم، تب، گلودرد و ترشخات زرد مایل به سبز بینی باشند ولی علائم تنفسی آن «عطسه و سرفه» معمولاًًًً نظیر عفونتهای ویروسی هستند.
اگر با توجه به نشانه های مذكور، به ابتلاء به عفونت باكتریایی مشكوك شدید، فوراً به
پزشك مراجعه كنید.
پزشك با تشخیص مناسب میتواند بهترین آنتی بیوتیك را به شما توصیه كند.
رینیت آلرژیك «ویا التهاب مخاط بینی ناشی از حساسیت»، در واقع نوعی پاسخ آلرژیك به محركهای تنفسی و به زبان دیگر، یك واكنش حساسیتی مثبت نسبت به انواع اجرام شناور در هوا می باشد.
رینیت آلرژیك میتواند به صورت دائمی و یا فصلی بروز كند.
از شایعترین اشكال رینیت آلرژیك فصلی، تب یونجه «زكام بهاره» است.
همانطور كه از اسم انها برمی آید، علائم رینیت آلرژیك دائمی در تمام طول سال مشهود هستند. در حالیكه نوع فصلی تنها مربوط به مواقع مشخصی از سال می باشد.
نوع حساسیت : دائمی
عامل : مایتهای خانگی، مو و پر حیوانات
نوع حساسیت : وابسته به شغل
عامل : آردسفید، گیاهان علفی مختلف، دانه های پنبه و كتان، بوی رنگ، دترژانتها «مواد پاك كننده»، اسپری های موضعی، حلالهای صنعتی
نوع حساسیت : غیر اختصاصی
عامل : دود سیگار، غبار گچ، غبارات معابر، آلودگی شدید هوا، داروها، مواد غذایی
نوع حساسیت : فصلی
عامل : اسپوركپكها، گرده گیاهان
عطسه، آبریزش بینی، خارش و احتقان بینی كه معمولاًًًً پس از تماس مجدد با عامل محرك یا آلرژن بروز می كنند.
سردرد، گوش درد، از دست دادن حس بویایی و چشایی، آبریزش و یا خشكی همراه با سوزش چشم نیز از علائم دیگری هستند كه از شیوع كمتری برخوردارند.
گاهی اوقات، طولانی شدن برخی علائم، عوارض جدی در پی دارند. بعنوان مثال خس خس سینه، سرفه و احساس تنگی نفس كه از نشانه های بروز آسم هستند.
در چنین شرایطی برای تشخیص صحیح حتما به
پزشك مراجعه كنید.
قدم اول در جهت مقابله با رینیت آلرژیك آنست كه با استفاده از ابزار ساده ای نظیر ماسك، از تماس با عوامل محرك پیشگیري كنید.
دومین گام آنست كه در صورت حساسیت نسبت به مواد غذایی خاص، با پزشك مشاوره كنید. یك پزشك متخصص میتواند پس از تستهای آلرژی و تعیین نوع حساسیت شما، یك رژیم غذایی كامل اما عاری از تركیبات مذكور برای شما در نظر بگیرد.
در نهایت, بسیاری از مردم برای بهبودی به داروهای ضد حساسیت بدون نسخه روی می آورند.
این داروها قابل دسترس، سریع الاثر و مؤثر می باشند. كنترل علائم رینیت آلرژیك در مرحله اول با ضد هیستامین ها و ضد احتقانها «دكونژستانتها» و در مرحله دوم با مسكنها و ضد سرفه ها امكان پذیر است.
با توجه به تنوع فرآورده های داروئی در این رابطه، قبل از رجوع به آن ها، باید به نكات زیر توجه كنید:
اگر شما مبتلا به
الف- افزایش ترشحات هستید «آبریزش بینی- عطسه- آبریزش چشم»، … یك
ضد هیستامین مصرف كنید.
ب- احتقان حفرات بینی هستید « گرفتگی بینی»، … یك
ضد احتقان «دكونژستانت» مصرف كنید.
ج- سرفه خلط دار هستید «همراه با تولید خلط و احتقان در قفسه سینه»، … یك
خلط آور «اكسپكتورانت» مصرف كنید.
د- سرفه خشك و محرك هستید، … یك
ضد سرفه مصرف كنید. البته استفاده از بخور نیز در این شرایط توصیه میشود.
ه- سردرد، بدن درد، گلودرد و تب هستید، …
یك مسكن «ضد درد، ضد تب» مصرف كنید.
و- مجموعه ای از علائم فوق هستید، … از
فرآورده های مركب یا
چند منظوره استفاده كنید.
به ترتیبی كه مصرف یك داروی واحد، بر طرف كننده تمامی مشكلات شما باشد.
زیرا مصرف چند داروی مركب با هم، عوارض جانبی هر كدام را تشدید كرده و در برخی موارد حتی خنثی كننده تاثیر مثبت یكدیگر می باشند.
ممكن است در این شرایط بتوان به صورت توام از چند فرآورده ساده «حاوی یك ماده موثره» استفاده كرد، اما این كار از لحاظ اقتصادی به صرفه نخواهد بود.
در صورتیكه تنها دچار یكی از علائم فوق می باشید، حتما از یك فرآرده ساده جهت رفع آن استفاده كنید زیرا مصرف فرآورده چند منظوره ای كه منظور مورد نظر شما را هم در بردارد، عوارض جانبی سایر اجزاء داروئی موجود در فرآورده را كه سودی هم برای شما ندارند، به شما تحمیل می كند.
ضمنا بهای این داروها نیز از فرآورده های ساده بیشتر است.
پایگاه فرهنگی هنری تکناز