مانیتوریگ عمق بیهوشی در کشور طراحی و ساخته شد

به همت محققان ایرانی سیستم پیشرفته مانیتوریگ عمق بیهوشی در کشور طراحی و ساخته شد با تلاش پژوهشگران مرکز تحقیقات فن آوری اطلاعات و ارتباطات پیشرفته دانشگاه صنعتی شریف، سامانه نوین مانیتوریگ عمق بیهوشی با آنالیز سیگنال مغز در کشور طراحی و ساخته شد.

 

مهندس پیمان گیفانی، دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی پزشکی و مجری طرح سیستم نوین مانیتوریگ عمق بیهوشی با اعلام این مطلب گفت: سیستم تعیین عمق بیهوشی به عنوان یک فن آوری نوین در عرصه مهندسی پزشکی با هدف کنترل سطح بیهوشی بیمار حین عمل جراحی مورد استفاده قرار می گیرد.

 

این سیستم که براساس شاخصی جدید موسوم به SCUBA طراحی شده، قادر است با پردازش تنها یک کانال سیگنال مغز، سطوح بیهوشی را در حداقل چهار سطح هوشیار، بیهوش خفیف، بیهوش میانی و بیهوش عمیق تفکیک کند.

به این ترتیب مشکلات و مخاطرات روش های معمول تعیین عمق بیهوشی که عمدتا بر تجربه و مشاهدات بالینی متخصصان بیهوشی مبتنی است کاملا برطرف می شود.

 

به گفته وی، این طرح علاوه بر بالا بردن سطح خدمات درمانی که با مدیریت مناسب فرآیند بیهوشی میسر می شود، از به هوش آمدن بیمار حین عمل و همچنین مسمومیت های دارویی و مصرف بی رویه دارو جلوگیری می کند.

 

وی خاطرنشان کرد:

شاخص به کار رفته در این سیستم که مبتنی بر آنالیز غیرخطی سیگنال مغز است، با آخرین فن آوری دنیا در این زمینه (شاخص BIS ) مورد مقایسه قرار گرفته و از جنبه های مختلف دارای مزایا و قابلیت های ویژه ای است. این در حالی است که شاخص BIS که در حال حاضر در بیشتر بیمارستان های آمریکا و حدود 160 کشور دنیا مورد استفاده قرار گرفته، با صرف میلیون ها دلار و یک دهه تحقیق مستمر متخصصان به دست آمده است.

 

علاوه بر این، حجم پایین محاسبات الگوریتم پردازشی ارائه شده در سیستم ایرانی نسبت به سایر فن آوری ها، پیاده سازی آن را کم هزینه می کند.

 

مقاوم بودن روش شناسی استفاده شده در الگوریتم نسبت به انواع نویزها، از مزایای دیگر این سیستم است.

 

گیفانی خاطرنشان کرد:

این طرح کاربردی با همکاری مرکز تحقیقاتی فن آوری اطلاعات و ارتباطات پیشرفته دانشگاه صنعتی شریف در قالب یکی از پروژه های SBDC مورد حمایت سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران و دانشگاه صنعتی امیر کبیر، با هدایت علمی دکتر حمیدرضا ربیعی در دانشگاه صنعتی شریف و دکتر سید محمدرضا هاشمی گلپایگانی در دانشگاه صنعتی امیر کبیر انجام شده است.

وی تصریح کرد:

تحقیقات در این زمینه از حدود سه سال پیش آغاز و پس از بررسی فن آوری های موجود، مرحله ابتدای کار با ثبت سیگنال مغز حین بیهوشی در اتاق عمل همراه بود.

 

این فرآیند با همکاری طیف وسیعی از متخصصان بیهوشی در چند بیمارستان تهران و شهرستان ها به انجام رسید.

 

مرحله بعد به دست آوردن الگوریتم های پردازشی برای تفکیک معنی دار تغییرات سیگنال در عمق های مختلف بیهوشی بود.

 

همزمان با تداوم کار تحقیقاتی در به دست آوردن الگوریتم بهینه پردازشی، به دلیل اهمیت کاربردی شدن این سیستم به طراحی و پیاده سازی نمونه مهندسی دستگاه اقدام شد که مراحل پایانی خود را با موفقیت می گذراند.

 

وی تصریح کرد: در حال حاضر الگوریتم نهایی مورد پیاده سازی قرار گرفته است و تست های بالینی اولیه نیز بر بیماران در شرایط مختلف به انجام رسیده و به تایید تعدادی از متخصصین بنام بیهوشی و همچنین انجمن متخصصین بیهوشی و مراقبت های ویژه رسیده است.

علاوه بر این برای مقایسه خروجی سیستم ارائه شده با سایر فن آوری ها، مقایسه کاملی بین نتایج بدست آمده با شاخص BIS به انجام رسید. گیفانی در ادامه با بیان این که این پژوهش در حال حاضر وارد مرحله تولید نیمه صنعتی در مقیاس محدود شده و با توجه به نتایج بدست آمده و حمایت مناسب در کسب استاندارد های کافی و کیفیت بالای تولید، علاوه بر بازار داخل امکان صادرات آن نیز وجود دارد، خاطرنشان کرد: سیستم تعیین عمق بیهوشی به عنوان یک فن آوری نوین در ابتدا بیشتر در کشور های توسعه یافته و به ویژه آمریکا رواج پیدا کرد.

 

آمار بالای بیدار شدن بیمار حین عمل، بیهوشی های عمیق و استفاده کنترل نشده دارو باعث شد تا مسئولان این کشورها استفاده از چنین سیستم هایی را توصیه کنند و این فن آوری با این که به دلیل پیچیدگی فرآیند بیهوشی از حساسیت و دقت بسیار بالایی برخوردار است در حال گسترش به سایر کشور ها است.

 

با این حال عواملی همچون هزینه بر بودن، عدم آشنایی و درک مزایا و قابلیت ها، پایین بودن سطح خدمات درمانی، باعث شده است که استفاده از آن در کشور های در حال توسعه کند تر صورت گیرد اما شکی نیست که نیاز به این فن آوری در آینده ای نه چندان دور استفاده از آن را اجباری خواهد کرد.

 

این پژوهشگر مهندسی پزشکی تصریح کرد:

مسلماً به نتیجه رسیدن این طرح که به معنی کاربردی شدن آن در سطح کلینیکی است مستلزم همکاری نزدیک پزشکان و مهندسان و حمایت مسئولان است. تحقیقات این چنینی در سطح دنیا از حمایت های مالی چند میلیون دلاری همراه بوده و هست، این در حالی است که حمایت از محقق و فراهم آوردن حداقل های فعالیت علمی در کشور به کندی صورت می گیرد.

 

که امیدوارم با فراهم شدن امکان تداوم این مسیر پژوهشی، به جای قرار گرفتن در مقام مصرف کننده صرف دستگاه های وارداتی، خود به تامین نیاز های داخلی پرداخته و صادر کننده این فن آوری باارزش در سطح بین المللی باشیم.

گیفانی در پایان تصریح کرد:

این پژوهش کاربردی نتیجه تلاش گروهی عده ای از دانش آموختگان تخصص های مختلف بوده که با بهره گیری از مشاوره متخصصان بیهوشی از جمله دکتر یگانه، دکتر رضوی، دکتر باقرزادی، دکتر رضوان، دکتر مومن زاده، دکتر فصیحی هرندی، دکتر سلیمی، دکتر جلوه مقدم و همکاری دکتر قیامت رئیس انجمن متخصصین آنستزیولوژی و مراقبت های ویژه ایران به نتیجه رسیده و مهندس تسلیمی، مهندس ریخته گر، مهندس اسدی و مهندس پریسا گیفانی در آن همکاری داشته است. نتایج این پژوهش در کنفرانس های بین المللی معتبری چون IEE MASP2005 در لندن، IET MEDSIP2006 در گلاسگو و IEEE EMBC2006 در نیویورک و در نشست سالیانه انجمن بین المللی فناوری برای بیهوشی آمریکا نیز ارائه شده و نتایج آن در یکی از مجلات معتبر بین المللی به چاپ رسیده است

پایگاه فرهنگی هنری تکناز