مردان نسل ما مي توانند گذشته را جبران کنند

شاهین نجفی، متولد 1359 است.

 

شعر گفتن را از 15 سالگی آغاز کرده است. در رشته جامعه شناسی تحصیل کرده و به تدریج وارد دنیای موسیقی شده است.

 

به مرور به ترانه سرایی و بعد هم خواندن ترانه پرداخته است.

 

در حال حاضر، حدود سه سال است که به دلیل مشکلاتی که در ایران برایش ایجاد شد، مجبور به مهاجرت به کشور کشور آلمان شده و در آنجا به کار موسیقی ادامه میدهد.

 

وی، الان از اعضای گروه تپش 2012 است.

گفتگو زیر به بهانه اجرای ترانه های‌ «ما مرد نیستیم» و «حرف زن» توسط ایشان انجام شده است.

 

در سایت ببینید : مدرسه فمینیستی

 

– مدرسه فمینیستی: شما به عنوان یک هنرمند توجه زیادی به مسائل اجتماعی، بویژه مسائل زنان داشته اید.

 

در دو ترانه «ما مرد نیستیم»، و «حرف زن» به مشکلات زنان ایرانی اشاره کرده اید؛ میخواستم از انگیزه تان در ساختن این ترانه بپرسم و این‌که تاثیر چنین کارهایی را چگونه میدانید؟

 

شاهین نجفی: «حرف زن» كار دو سال پیش است و قبل از «ما مرد نیستیم» ساخته شد، اما من دیدم كه این روزها بحث مسائل زنان خیلی جدی مطرح میشود و در آستانه سالگرد 22 خرداد هستیم به این خاطر خواستم كه پخش شود.

 

البته خودم، «ما مرد نیستیم» را بیشتر دوست دارم، فكر می كنم به خاطر رگه های‌ طنزی كه دارد تاثیر گذار تر است.

در مورد انگیزه هم باید بگویم که من نمینشینم فكر كنم و از پیش کاملاً برنامه ریزی کنم که چه کاری انجام دهم، بلکه تنها توجهم به مسائل اجتماعی است و بر این اساس می توانم کار انجام دهم.

 

در واقع، من یک RAPer هستم و به همه ی ي مسائل اجتماعی اهمیت می دهم.

 

از مشکلات زنان، تا مسائل کارگران و فقر و اعتیاد و … . من بدون چشم¬داشت نسبت به منافع و سود، این کار را می کنم و شاید تنها انگیزه ام اعتراض کردن به این مشکلات باشد.

 

– مدرسه فمینیستی:

همانطور که شما هم در کارهایتان اشاره کرده اید، تبعیض های‌ زیادی علیه زنان وجود دارد، می خواستم درباره این وضعیت بیشتر صحبت کنید و این‌که تصویر شما از موقعیت امروز زنان چگونه است؟

 

شاهین نجفی:

صادقانه بگویم، من تا قبل از اینكه از ایران خارج شوم، چندان نگاه حساسی به مسائل زنان نداشتم، و خیلی تفاوتی با دیگر مردان ایرانی نداشتم.

ما مردان تقریبا چه آشكار، چه پنهان نسبت به زن نگاه نابرابر داریم.

 

اما بعد از اینكه از ایران خارج شدم نسبت به مسائل زنان حساس شدم و پیگیر فعالیت های‌ آنان بودم.

 

واقیعت این است كه زنان ایرانی، امروز نمی توانند تفاوت های‌ فاحش بین خود و مردان را به راحتی بپذیرند.

 

وقتی می بینند مثلاً در مقابل كار برابر با مردان حقوق كمتری دریافت می كنند.

یا اینكه نسبت به برادر خود ارث كمتری می گیرند یا برای شهادت دادن در جایگاه برابر با مردان نیستند.

 

دختران ایران امروز این سوال را از خود می پرسند كه مگر چه فرقی با برادر خود دارند؟ و چرا باید انقدر تفاوت بین انها وجود داشته باشد؟

 

– مدرسه فمینیستی:

گرچه به تازگی توجه هنرمندان مستقل همچون محسن نامجو، گروه کیوسک، یا آبجیز به مسائل اجتماعی و زنان جلب شده و نگاهی نقادانه به این مسائل دارند؛ اما متاسفانه افرادی هم هستند که به نام هنر به تبلیغ تبعیض علیه زنان میپردازند.

در این اواخر فیلم های‌ زیادی در تبلیغ چندهمسری در ایران ساخته شده است.

 

آیا به نظر شما چنین کارهایی را میتوان «هنر» به شمار آورد؟ و به نظر شما، موضوع هنر «متعهد» در جامعه ما باید چه مسائلی را هدف قرار دهد؟

 

شاهین نجفی:

آثار هنرمندانی مثل نامجو، كیوسك و آبجیز کارهای جالبی است که به مسائل اجتماعی میپردازند، البته سبك هایشان با هم متفاوت است و نمیشود با هم مقایسه شان كرد.

 

من هم مشخصاً ندیده ام كه در مورد زنان كاری انجام داده باشند.

 

یك مسئله هم هست كه شاید اساساً شیوه كارشان اجازه نمی دهد كه بتوانند این گونه كارها را ارائه دهند.

اما در هر حال «موسیقی اعتراضی» را پیش می برند.

 

مثلاً نامجو نشان داد كه میتوان در همین دوران و بدون حمایت و امكانات برای موسیقی اعتراضی مخاطب میلیونی پیدا كرد.

 

ولی متاسفانه این تعداد اندک در میان هزاران خواننده ای که چه در ایران و چه خارج از آن فعالیت میکنند، واقعاً انگشت شمار هستند.

 

اما در مورد فیلم هایی كه ساخته میشود، چندان جای تعجب ندارد چون به سفارش و خواست تفكر غالب و ضد زن ساخته می شود، اما بسیار تاسف آور است.

 

این گونه فیلم ها تفكر و خواست حاكمیت را ترویج میکنند و تاسف بیشتر از آن روست كه فیلم هستند و تاثیر به مراتب بیشتری نسبت به موسیقی دارند.

– مدرسه فمینیستی:

رابطه جنبش های‌ اجتماعی را با هنر چگونه می دانید؟

 

در واقع، چه زمانی یک جنبش می تواند هنرمندانی پیشرو داشته باشد؟

 

شاهین نجفی:

از طریق همین نوع ارتباط ها.

 

یعنی هیچ برنامه ریزی و سفارشی وجود ندارد، بلکه ارتباط و مراوده بر اساس اهداف انسانی به تدریج شکل میگیرد.

 

در واقع، در طول تاریخ همواره جنبش ها و هنرمندان در حال مراوده و داد وستد با هم بوده اند.

در جنبش هایی مثل می 68 در فرانسه، یا ویکتور خارا در شیلی، یا اسپانیا كه لوركا از دل آن بیرون آمد.

 

این مراودات همیشه وجود داشته است.

 

البته، برخی انتظار ساختن «سرود» دارند، اما این کار ما نیست؛ ما رپ می خوانیم و هم سبکی که داریم و هم گروه مستقلی که هستیم، ایجاب میکند که نتیجه کارمان این گونه باشد.

 

– مدرسه فمینیستی:

شما در ترانه های‌ خود به جنبش زنان ایران، اشاره کرده اید.

 

حتماً با «کمپین گردآوری یک میلیون امضاء در اعتراض به قوانین تبعیض آمیز علیه زنان» آشنا هستید، میخواستم نظرتان را در مورد این کمپین بدانیم؟

شاهین نجفی:

قبل از هر چیز كمپین یك میلیون امضا را ستایش می كنم.

 

كمپین حركت جمعی جدیدی است كه به راه افتاده و به نظر من فارغ از این‌که چه مطالباتی را پی میگیرد یا اینكه فكر كنیم به نتیجه خواهد رسید یا نه، مهم این است كه كمپین نشان می دهد زنان برای خواست خود به پا خواسته اند و این باعث ستایش و خوشحالی است.

 

در واقع، زنان در این حرکت نشان داده اند که به دست خودشان می‌خواهند شرایط شان را تغییر دهند.

این حركت حتماً می تواند در آینده پخته تر و مطلوب تر شود، اما نفس حركت كمپین بسیار ارزشمند است.

 

– مدرسه فمینیستی:

حتماً میدانید که مردان نیز در کمپین یک میلیون امضاء فعال هستند و از برابری حقوقی زنان و مردان دفاع می کنند، متاسفانه به تازگی برای یکی از پسران عضو کمپین به نام «امیر یعقوبعلی»، به بهانه گردآوری امضاء، یک سال حبس تعزیری بریده اند، به نظر شما این احکام چه نتایجی دارد؟

 

و برای تغییر نابرابری های‌ موجود نقش مردان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

شاهین نجفی:

باید بگویم که گرفتن حكم زندان، گرچه ناراحت کننده است اما اتفاق تازه ای نیست.

 

اما در این میان مسئله ای باعث خوشحالی من میشود، اینكه مردی به خاطر حقوق و خواسته زنان حكم میگیرد به نظر من ارزشمند است.

 

من از شنیدن حكم امیر یعقوبعلی راستش را بخواهید خوشحال شدم، چون متوجه شدم که مردان هم برای این تغییرات حاضر به پرداخت هزینه هستند.

 

در واقع، ما مردها به خاطر تضییع حقوق زنان در گذشته شرمنده تاریخ هستیم و شاید مردان نسل امروز بتوانند جبران تاریخ سیاه گذشته را بكنند.

این‌که مردان در کمپین فعال هستند بسیار جای امیدواری و افتخار است

 

. البته امیدوارم که این حکم زندان هم نقض شود.

 

– مدرسه فمینیستی:

و سوال آخر این‌که برنامه های‌ آینده گروه تپش چیست؟

 

آیا ترانه های‌ جدیدی در دست تهیه و اجرا دارید؟

شاهین نجفی:

همین حالا 10 تا كار آماده در گروه طپش داریم كه احتمالاً ماهی یك¬بار یا هر 20 روز یك¬بار، یك كار را پخش خواهیم كرد و كنسرت های‌ مختلفی نیز در كشور های‌ مختلف داریم.

 

مدرسه فمینیستی:

به امید موفقیت برای شما و با تشکر از وقتی که در اختیار ما قرار دادید.

پایگاه فرهنگی هنری تکناز