مری بارت به چی می گویند؟

بعد از چند سال كه مری به طور دایم با اسید معده در تماس باشد، به تدریج تغییراتی در مری ایجاد می شود كه دیواره آن را شبیه معده می سازد «با مخاط محافظ آن». این وضعیت را اصطلاحاً مری بارت «Barrett» می‌نامند زیرا اولین بار، دكتری به نام بارت آن را كشف نمود.

 

در بسیاری از موراد، این تغییر باعث هیچگونه مشكلی نمی‌شود اما مشخص شده است كه مری بارت میتواند باعث سرطان مری شود به همین دلیل، اگر شما دچار مری بارت شدیدی می باشید، باید هر چند وقت یكبار از نظر بروز سرطان مری تحت معاینه و بررسی قرار بگیرید.

نحوه تشخیص ریفلاكس

پزشك شما قادر است با توجه به علایم و مشكلات شما، بدون اینكه نیازی به انجام آزمایش خاصی باشد، تشخیص ریفلاكس معده به مری را برای شما مطرح سازد «بخصوص اگر چندین سال دچار این علایم باشید».

 

از طرف دیگر، برای اینكه این تشخیص تایید شود و یا اینكه خیال شما راحت شود كه مشكل وخیمی وجود ندارد، پزشك می تواند برای شما آزمایشهایی را درخواست نماید، بخصوص اگر:

– سن شما از 40 سال بیشتر باشد و علایمتان تغییر كرده باشد.

 

– سن شما از 40 سال بیشتر باشد و برای اولین بار دچار این علایم شده باشید.

 

– در بلع غذا دچار مشكل باشید.

 

– علایم شما با درمان بهبود نیابند.

شایعترین آزمایش و مفیدترین انها، انجام آندوسكوپی می باشد، رادیوگرافی با استفاده از باریوم «ماده حاجب» گاهی اوقات ممكن است مفید باشد زیرا میتواند اسپاسم عضلات مری را نشان دهد.

 

در موارد نسبتاً نادری كه با استفاده از این آزمایشها، نتوان به روشنی وضعیت را تشخیص داد، آزمایش دیگری وجود دارد كه می توان از آن استفاده نمود.

 

در این آزمایش با استفاده از لوله ای كه از طریق بینی به مری فرستاده می شود، مقدار اسید و فشاری كه در مری وجود دارد اندازه گیری می شود.

 

درمان ریفلاكس

درمان ریفلاكس، همانند درمان سایر مریضی‌ها، ابتدا براساس حذف و از بین بردن علل ایجاد كننده آن اجرا میشود.

اهمیت زیادی دارد كه نسبت به تغییر و اصلاح كارهایی كه در زندگی تان انجام می هید و باعث بدتر شدن مریضی تان میشود اقدام نمایید:

 

– اگر سیگاری هستید، تصمیم بگیرید كه دست از این كار بردارید و این تصمیم را اجراء نمایید.

 

سیگار كشیدن احتمال سوزش سرمعده را افزایش می دهد و برای سلامت عمومی شما نیز مضر می باشد.

 

– در صورت لزوم، اقدام به كاهش وزن نمایید سعی كنید كه تمرینات ورزشی منظمی انجام دهید و نیز در صورت نیاز، اقدام به تغییر و اصلاح رژیم غذایی تان كنید.

– از مصرف مشروبات الكلی پرهیز نمایید.

 

– از مصرف غذاهایی كه به نظر خودتان باعث بدتر شدن وضعیتتان می شود خودداری نمایید.

 

هیچگاه معده خود را پر از غذا نكنید.

 

بلكه به دفعات بیشتر اما هر بار مقدار كمی غذا بخورید، همیشه به حالت نشسته غذا بخورید، به طور آهسته غذا بخورید و غذایتان را خوب بجوید.

 

– كمربند تنگ یا لباس زیر تنگ نپوشید.

– درست قبل از رفتن به بستر، اقدام به خوردن و یا نوشیدن نكنید.

 

– سر تخت خود را 15 سانتی متر بالاتر قرار دهید به طوریكه به حالت شیب دار قرار گرفته و بخوابید.

 

همچنین خوابیدن به سمت چپ ممكن است مفید باشد.

 

– هیچگاه بلافاصله بعد از خوردن غذا، از كمر خم نشوید و دولا نگردید.

 

برای بسیاری از افرادی كه دچار ریفلاكس هستند، انجام اقدامات فوق، تمام آن چیزیهایی است كه برای انها لازم می باشد، اما ممكن است برای بعضی از افراد، اثری نداشته باشد.

اگر علایم شما به حد كافی بهبود یافت ودیگر شما را مانند سابق اذیت نكرد، ممكن است نیاز به درمان دیگر نداشته باشید.

 

درمان دارویی

بسیاری از داروهایی كه نیاز به نسخه پزشك ندارند «مثل داروهای ضداسید» ممكن است تمام آن چیزی باشند كه برای كنترل علایم ریفلاكس شما لازم هستند.

 

با این حال پزشك شما میتواند در صورت لزوم، داروهای قوی تری را برای شما تجویز نماید.

این داروهای قوی به دو دسته طبقه بندی میشوند:

 

1- داروهای مهاركننده پمپ پروتون

 

2- داروهای پروكینتیك.

 

این داروها فقط با نسخه پزشك به بیماران داده می شوند.

داروهای مهاركننده پمپ پروتون

داروهای مهاركننده پمپ پروتون، گروهی از داروها هستند كه از ترشح اسید در معده پیش گیری می كنند و داروهای نسبتاً جدیدی هستند.

 

داروهای اومپرازول، لانسوپرازول و پانتوپرازول از این گروه از داروها می باشند.

 

این دروها خیلی قوی می باشند ودر صورتی كه علایم ریفلاكس شما با انجام اقدامات ساده و مصرف سایر داروها برطرف نگردید از این گروه از داروها استفاده می شود.

این داروها فقط وقتی كه شما انها را مصرف می كنید باعث توقف ترشح اسید معده می شوند و در صورت قطع مصرف این داروها، علایم ریفلاكس دوباره برمی گردند.

 

این بدان معنی است كه شما مجبور هستید انها را به مدت طولانی مصرف نمایید كه در این صورت ممكن است دچار عوارض جانبی انها شوید.

 

این حقیق كه این داروها نسبتاً جدید هستند، نشان میدهد كه پزشكان هنوز مشغول گردآوری اطلاعات بیشتری در مورد انها می باشند.

 

این داروها ممكن است دارای عوارض جانبی جزئی شبیه عوارضی كه در مصرف داروهای آنتاگونیست گیرنده H2 «سایمیتیدین و رانیتیدین» دیده می شود باشند «مثل سردرد، خواب آلودگی، كهیر و احتمالاً گیجی در افراد مسن»

با این حال از آنجایی كه داروهای مهاركننده پمپ پروتون بسیار قوی می باشند، اسید معده را شدیداً كاهش داده و تقریباً آن را به صفر می رسانند كه این كار، دو عارضه جانبی مهم دارد.

 

یكی از عملكردهای اسید معده كه قبلاً هم توضیح آن را دادیم، آن است كه به كشتن باكتریهایی كه از طریق غذاخوردن وارد معده می شوند، كمك مي نماید.

بنابراین در صورت فقدان اسید معده، خطر بروز گاستروآنتریت «التهاب معده و روده» یا مسمومیت غذایی افزایش می‌یابد.

 

در افراد سالم و طبیعی، این وضعیت معمولاًً مشكلی ایجاد نمی كند اما در اشخاص سالخورده و یا افرادی كه دچار بیماریهای دیگری نیز می باشند، ممكن است گاستروآنتریت های‌ شدیدی ایجاد شود و این افراد دچار اسهال و استفراغ شوند.

 

دومین نگرانی ای كه مصرف طولانی مدت داروهای مهاركننده پمپ پروتون ایجاد می كنند، آن است كه این داروها میتوانند باعث نازك شدن جدار پوشاننده معده شوند كه به این وضعیت اصطلاحاً آتروفی «Atrophy» معده گفته می شود.

در این كه آیا این آتروفی كه با مصرف این داروها پیش می آید میتواند باعث بروز اشكال مهمی شود هنوز مشخص نشده واین مسئله در بین پزشكان باعث بحث هی طولانی شده ست.

 

در حال حاضر، اینطور تصور میشود كه مصرف طولانی مدت داروهای مهاركننده پمپ پروتون بی خطر می باشد، با اینحال، این تصور ممكن است در آینده تغییر یابد. فقط در صورتی كه مصرف این داروها در دراز مدت كاملاً ضروری باشند، باید اقدام به مصرف انها نمود.

داروهای پروكینتیك

كلمه پروكینتیك «Perokinetic» در واقع به معنی كمك به حركت می باشد.

 

این داروها به عضلات دیواره معده كمك می كنند كه در پیش گیری از ریفلاكس معده به مری موثرتر بوده و باعث می شوند كه تخلیه معده به روده بهتر انجام شود.

 

به علاوه، انها باعث میگردند كه دریچه بالایی معده محكم تر شود و به پیشگیري از ریفلاكس كمك نماید.

هر دوی این اثرات از طریق عمل داروهای پروكینتیك بر روی اعصابی كه كنترل عضلات معده را برعهده دارند انجام می شود.

 

به غیر از نقشی كه این داروها در درمان ریفلاكس دارند، از انها میتوان در درمان معده نگران و مضطرب و گاهی اوقات در درمان سوءهاضمه بدون زخم نیز به خوبی استفاده نمود.

 

این داروها را معمولاًً به طور مرتب و روزانه باید مصرف نمود.

 

از انواع داروهای پروكینتیك میتوان داروهای متوكلوپرامید و سیزاپراید را نام برد.

 

گاهی اوقات این داروها به خاطر اثرات انها بر روی روده، میتوانند باعث دردهای شكمی و اسهال شوند.

داروی متوكلوپرامید را معمولاًً برای خانمهای جوان یا بچه ها تجویز نمی كنند زیر امی تواند باعث اسپاسمهای شدید عضلانی در صورت و گردن شود كه به این وضعیت اصطلاحاً واكنش دیستونیك «Dystonic» گفته می شود.

 

این عارضه جانبی در مردها ودر خانمهای مسن تر كمتر دیده می شود.

جراحی

قبل از پیدایش داروهای قوی كه باعث توقف ترشح اسید معده میشوند، ریفلاكسهای شدید را گاهی اوقات به وسیله عمل جراحی درمان می كردند.

 

به طور خلاصه، جراحی ریفلاكس دارای دو قسمت میباشد.

 

اول اینكه، جراح با استفاده از چند بخیه، باعث میشود كه سوراخ دیافراگم كوچكتر شده ودر نتیج فتق هیاتوس نیز ترمیم می شود.

دوم اینكه جراح با استفاده از پوشاندن قسمتی از معده به دور خود، باعث می شود كه اسفنكتر تحتانی مری محكم تر شود.

سابقاً این عمل های‌ جراحی خیلی سخت انجام میشد و بیمار مجبور بود كه چندین روز در بیمارستان بستری شود و چندین هفته نیز از رفتن به سركار منع می شد، اما امروزه این عمل خیلی راحت تر انجام میگردد و بیمار كمتر با مشكل مواجه می شود، زیرا به جای برشهای بزرگ جراحی، اكنون جراحان با استفاده از آندوسكوپی هایی كه به دوربین های‌ ویدئویی متصل هستند، برشهای خیلی كوچكی در بدن ایجاد می كنند كه فقط بتوانند این آندوسكوپها را وارد بیمار نمایند. نتیجه این كار باعث میشودكه بهبود پس از عمل جراحی، سریعتر انجام شود.

 

با این حال، این عمل جراحی ممكن است از نظر تكنیكی بسیار دشوارتر باشد «بخصوص اگر بیمار چاق باشد».

با پیدایش عمل های‌ جراحی راحت تر و از آنجایی كه درمان دارویی ریفلاكس ممكن است نیاز به مدت خیلی طولانی داشته باشد، امروز دوباره جراحی ریفلاكس دارای طرفداران بیشتری شده است.

 

با اینحال، انجام هرگونه عمل جراحی دارای خطراتی میباشد و حدود 15 درصد افرادی كه تحت عمل جراحی قرار می گیرند، دچار مشكلاتی بعد از عمل جراحی می شوند «بخصوص در آروغ زدن و استفراغ كردن دچار مشكل می شوند».

 

بنابراین، معمولاًً از جراحی فقط در مواقعی استفاده میشود كه درمان دارویی نتواند باعث رفع مشكل شود و یا اینكه بیمار نتواند به عللی از این داروها استفاده نماید.

عوارض ریفلاكس

عوارض ریفلاكس معده به مری معمولاًً فقط در افرادی دیده می شود كه دارای علایم شدیدی هستند و آن را درمان نكرده اند «مخصوصاً در افراد سالخورده». عوارض ریفلاكس را فقط می توان به وسیله آندوسكوپی و یا رادیوگرافی با ماده حاجب «باریوم» تشخیص داد.

 

درمان عوارض

ازوفاژیت «التهاب مری» را میتوان به همان روشی كه ریفلاكس را درمان می كنند، درمان نمود.

 

با این حال، درمان تنگ شدن مری درمان مری بارت كمی مشكل تر می باشد.

درمان ازوفاژیت «التهاب مری»

درمان ازوفاژیت خیلی شبیه درمانی است كه برای ریفلاكس به كار می‌رود.

 

اگر چه برای چند هفته اول درمان، بهتر است كه از یك داروی مهاركننده پمپ پروتون «مثل اومپرازول» استفاده نمود تا مطمئن شویم كه از ازوفاژیت بهبود یافته است.

وقتی كه ازوفاژیت بهبود یافت، به بیماران معمولاًً داروهای ساده تر و با قدرت كمتر داده می شود «ودر نتیجه كم خطر تر» تا به مدت طولانی بتوانند از آنها استفاده نمایند.

 

به غیر از تغییر و اصلاح در رژیم غذایی و كم كردن وزن اضافه، مصرف داروهای ضد اسید ساده، ممكن است تمام آن چیزی باشند كه برای درمان این مشكل لازم می باشند.

 

با این حال، بعضی از بیماران، نیازمند مصرف داروهای پرقدرتی مثل آنتاگونیست های‌ گیرنده H2 «مانند سایمیتیدین و رانیتیدین» و یا حتی داروهای مهاركننده پمپ پروتون «مثل اومپرازول» میباشند.

درمان تنگی های مری

تنگ شدن مری كه بر اثر ازوفاژیت «التهاب مری» طولانی مدت ایجاد میشود ممكن است به درمان تنهایی با داروهای مهاركننده پمپ پروتون «مثل اومپرازول» جواب دهند.

 

اما اگر شما دارای هرگونه اشكال در بلع غذا هستید، سایر درمانها ممكن است لازم باشند.

 

اگر مر ا شما تنگ و باریك شده است، می توان آن را در حین آندوسكوپی، كشش داد و گشاد نمود «اگر چه این مشكل ممكن است بعد از مدتی دوباره عود نماید»

گشاد كردن مری از طریق آندوسكوپی را هم می توان با عبور دادن یك وسیله كه به تدریج قطر آن را بزرگ‌تر می كنیم یا با قرار دادن یك كاتتر حاوی یك بالون «بادكنك» و سپس بادكردن بالون، انجام داد.

 

اكثر پزشكان توصیه می كنند كه افرادی كه به علت ریفلاكس دچار تنگی مری شده اند باید به مدت طولانی از داروهای مهاركننده پمپ پروتون «مثل اومپرازول» استفاده نمایند تا از عود مجددآن جلوگیري شود.

 

حتی با مصرف طولانی مدت این داروها، تنگی مری ممكن است دوباره رخ دهد، اما معمولاًً به گشاد كردن دوباره آن از طریق آندوسكوپی پاسخ خوبی میدهد.

 

مری بارت

در حال حاضر هیچگونه درمان موثر و تایید شده ای برای معالجه مری بارت «Barrett» وجود ندارد، با اینحال در آینده ممكن است لیزر درمانی از طریق یك آندوسكوپ نقش مهمی در درمان این بیماران داشته باشد.

مری بارت ممكن است بعد از چند سال به سرطان مری تبدیل شود، بنابراین اگر مشكل شما شدید می باشد و شما جوان هستید، باید هر سال یكبار آندوسكوپی انجام دهید تا به محض تغییر یافتن مری بارت به سرطان مری، اقدام به درمان آن نمایید.

 

در صورت مشاهده تغییرات سرطانی، برای جلوگیري از پیشرفت سرطان، باید اقدام به عمل جراحی و برداشتن مری نمود كه یك عمل خیلی سنگینی میباشد.

براساس اینكه چه مقداری از مری باید با عمل جراحی برداشته شود، ممكن است لازم شود كه معده به سمت بالا كشیده شود و یا اینكه به جای مری، یك قسمت از روده بزرگ قرار داده شود.

 

خود مری بارت باعث بروز علایمی نمی‌شود، اما اگر تشخیص داده شودكه شما دچار مری بارت هستید، درمان طولانی مدت با داروهای مهاركننده پمپ پروتون «مثل اومپرازول» برای علایم شدید ریفلاكس ممكن است لازم باشد.

پایگاه فرهنگی هنری تکناز