مقاومت مصالح ساختمانی در برابر آتش + لیست مصالح مقاوم

آتش موضوعی نیست که بتوانیم به راحتی از کنار آن عبور کنیم و برای مقابله و دفع آن نیاز داریم تا اطلاعات خود را در این زمینه بیشتر کنیم. مقاومت مصالح استفاده شده در ساختمان یکی از مهم‌ترین موضوعاتی می‌باشد که نیاز است تا در مورد آن دانش خود را به‌روز کنیم. در این مقاله قصد داریم تا به بررسی مقاومت مصالح ساختمان در زمان حریق بپردازیم.

تاثیر آتش بر مصالح مختلف

آتش یکی از عواملی است که همواره ساختمان‌ها را تهدید می‌کند، یک سهل‌ انگاری کوچک توسط یکی از ساکنین کافیست تا زندگی بسیاری را به تلی از خاکستر تبدیل کند. استفاده از وسایل و تجهیزات آتش نشانی مانند قرقره آتش نشانی، کپسول آتش نشانی و… امروزه به یکی از ضروریات مهم ساختمان ها تبدیل شده است اما در صورت نفوذ آتش به اسکلت ساختمان، بحث ایمنی ساختمان و مصالح به‌کار رفته در آن مهم می‌شود.

مقاومت بتن در برابر آتش

بتن یکی از مصالحی است که مقاومت قابل قبولی از خود در برابر آتش نشان می‌دهد، در بسیاری از موارد پس از آتش‌سوزی، قسمت‌های آسیب دیده بتن را می‌توانید بازسازی کنید. بتن قابلیت تحمل آتش تا 500 فارنهایت (معادل 250 درجه سانتیگراد) را دارد، اما در صورت فراتر رفتن درجه آتش (معمولا تا 500 درجه سانتیگراد) احتمال تجزیه شدن ترکیبات شیمیایی آن وجود دارد.

مقاومت گچ در برابر آتش

گچ به دلیل داشتن 20% آب تبلور مقاومت خوبی از خود در برابر آتش نشان می‌دهد. گرمای ناشی از آتش باعث تبخیر آب تبلور موجود در گچ شده و بعضا باعث کند شدن روند آتش سوزی خواهد شد. گچ معمولا بین 2 تا 3 ساعت در برابر انتقال آتش به سایر قسمت‌ها مقاومت می‌کند.

مقاومت آهن در برابر آتش

فلزات معمولا بیشتر از سایر مصالح به کار رفته در اسکلت ساختمان داغ می‌شوند به همین دلیل نیاز است تا مقاومت بالایی در برابر آتش داشته باشند. آهن به کار رفته در اسکلت ساختمان معمولا می‌تواند تا دمای 1530 درجه سانتی‌گراد، حرارت ناشی از آتش را تحمل کند. هرچند پس از هر آتش‌سوزی باید اسکلت سازه به طور کلی توسط کارشناسان بررسی و در صورت نیاز تقویت شود.

مقاومت چوب در برابر آتش

شاید برایتان جالب باشد که چوب یکی از مصالح ساختمانی ایمن در برابر آتش است. رفتار چوب در آتش به خوبی شناخته شده است و می‌تواند ساعت‌ها در برابر آتش مقاومت کند. برای روشن شدن آتش در بدنه چوب باید دما به درجه 250 درجه سانتیگراد برسد، همچنین شما می‌توانید با استفاده از برخی مواد شیمیایی، دمای اشتعال چوب را افزایش دهید.

مقاومت آلومینیوم در برابر آتش

استفاده از آلومینیوم، برای ساخت نمای کامپوزیتی ساختمان به دلیل تحمل دمای بالای آن افزایش بسیار زیادی داشته است. آلومینیوم می‌تواند تا دمای 750 الی 800 درجه سانتیگراد در برابر آتش مقاومت کند. دلیل تحمل این حد از حرارت توسط آلومینیوم داشتن یک لایه اکسید طبیعی است.

مقاومت آجر در برابر آتش

آجر به عنوان یکی از اصلی‌ترین اجزای تشکیل دهنده هر ساختمان شناخته می‌شود. آجر با استفاده از خاک رس و در کوره در دمای 1100 درجه سانتیگراد پخته می‌شود و به همین دلیل می‌تواند تا ساعت‌ها در برابر آتش از خود مقاومت نشان دهد.

مقاومت سنگ در برابر آتش

سنگ نیز مانند چوب از گذشته برای ساخت ساختمان مورد استفاده قرار می گرفته است، اما به دلیل وجود مصالح ساختمانی مقاوم، امروزه کم‌تر شاهد استفاده از سنگ هستیم. سنگ در برابر آتش از مقاومت پایینی برخوردار است و پس از مدتی کوتاه انسجام خود را از دست می‌دهد.

مقاومت فایبرگلاس در برابر آتش

فایبرگلاس دارای بافتی فوق العاده می‌باشد و همین امر باعث می‌شود تا نقطه ذوب آن 540 درجه سانتیگراد باشد. امروزه از فایبرگلاس در ساختمان سازی و دکوراسیون داخلی استفاده‌های بسیاری می‌شود. همچنین لازم به ذکر است، فایبرگلاس به دلیل نقطه ذوب بالا می‌تواند باعث جلوگیری از انتقال آتش به قسمت‌های دیگر ساختمان نیز بشود.

مقاومت ورق گالوانیزه در برابر آتش

آهن و سایر فلزات، پس از مدتی دچار زنگ‌ردگی می‌شوند و در هنگام ساخت ساختمان، نیاز است تا با ورق‌های گالوانیزه عایق‌بندی شوند. کاربرد ورق‌های گالوانیزه تنها به جلوگیری از زنگ‌زدگی آهن خلاصه نمی‌شود، این ورق‌های مستحکم می‌توانند در هنگام آتش سوزی تا دمای 450 درجه سانتیگراد را تحمل کنند، و به عنوان سپر در برابر آهن از آتش محافظت می‌کند.

مقاوم سازی بیشتر ساختمان در برابر آتش

همانطور که گفته شد برای مقاوم سازی چوب می‌توانید از برخی مواد شیمایی جهت افزایش تحمل دمای آن استفاده کنید، اما برای سایر مصالح ساختمانی مانند آهن و حتی بتن نیز این امکان را دارید تا با استفاده از برخی مواد شیمیایی مناسب، امنیت ساختمان خود را بالا ببرید. امروزه برای مقاوم‌ سازی بسیاری از ساختمان‌های قدیمی از این مواد شیمایی جهت افزایش مقاومت آن در برابر آتش استفاده می‌شود.

انجام اقدامات اولیه در ساختمان برای مقابله با آتش

مصالح ذکر شده در قسمت بالا تنها چند ساعت می‌توانند از خود در برابر آتش محافظت کنند و در صورتی که نتوانیم به موقع آتش را خاموش کنیم، ممکن است شاهد وقوع یک فاجعه باشیم. خرید تجهیزات آتش نشانی استاندارد می‌تواند باعث دلگرمی ساکنین یک ساختمان جهت مقابله با آتش باشد. اولین اقدام مهمی که باید در هنگام بروز آتش و تا رسیدن آتش‌نشانی انجام دهید بستن شیر گاز و قطع کردن برق ساختمان است. در صورت رسیدن آتش به لوله‌های گاز یا سیم‌های برق ممکن است دامنه آتش چنان گسترده شود که باعث شود ساختمان‌های مجاور نیز طعمه حریق شوند.

جمع بندی

مصالح ساختمانی از تنوع بسیار بالایی برخوردار هستند و روز به روز شاهد تولید مصالح با مقاومت بیشتر در برابر آتش و زلزله هستیم. کافیست تا نگاهی به برخی از شهرهای ایران بیندازیم تا متوجه وجود بافت بسیار قدیمی برخی از آن‌ها شویم. استفاده از مصالح قدیمی و بعضا فاقد ایمنی باعث شده است تا در صورت وقوع آتش‌سوزی گسترده یا حتی زلزله بسیاری از منازل دچار آتش سوزی شدید شوند. استفاده از تجهیزات آتش نشانی به‌روز و استاندارد می‌تواند به شما کمک کند تا در همان دقایق ابتدایی، آتش‌سوزی را مهار کنید. درصورتی که ساختمان شما دارای بافت قدیمی می‌باشد، نیاز است تا یک مهندس ساختمان در خصوص مقاوم سازی بنای خود در برابر آتش مشورت کنید.