کمبود کدام ویتامین باعث بی‌خوابی در کودکان می‌شود؟

مجموعه : تغذیه مناسب
کمبود کدام ویتامین باعث بی‌خوابی در کودکان می‌شود؟

امروزه یکی از مشکلات متداول پدر و مادر‌ها، بی‌خوابی کودکان است. شاید فکر کنید کودک شما نیازی به خواب ندارد یا خیلی با انرژی و پر جنب و جوش است که کم می‌خوابد؛ در صورتی که بی‌خوابی می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد. برای مثال ممکن است کودک شما در معرض استرس بوده یا برخی از ویتامین‌های ضروری بدن او کم شده باشند. به همین دلیل پیگیری به موقع این مشکل اهمیت زیادی دارد. اکنون سوال اینجاست که کمبود کدام ویتامین باعث بی‌خوابی در کودکان می‌شود؟ آیا کمبود ویتامین و مواد معدنی نشانه خاصی دارد؟ در این مطلب همراه ما باشید تا به همه این سوالات پاسخ دهیم.

علت بی‌خوابی در کودکان چیست؟

علت بی‌خوابی در کودکان

بیش‌تر کودکان به دلیل سبک زندگی، عادت‌ها و رفتار‌های روزمره غلط، دچار مشکلات بی‌خوابی می‌شوند. برای مثال شاید باورتان نشود، اما تماشای بیش از حد تلویزیون، کار کردن با گوشی یا حتی خوردن غذا‌های شیرین باعث به هم ریختگی خواب کودک می‌شوند. با مطالعه درباره اختلال خواب در کودکان می‌توان متوجه شد که این اختلال می‌تواند چه عوارضی را به دنبال داشته باشد. متاسفانه بچه‌های کوچک نمی‌توانند بین عادت‌ها و کیفیت خوابشان تعادل برقرار کنند. به همین دلیل بهتر است والدین با علت‌های مختلف بی‌خوابی در کودکان آشنا شوند:

  • عوارض جانبی برخی دارو‌ها: بعضی از دارو‌های مورد استفاده برای درمان اختلالات افسردگی، بیش فعالی و ADHD باعث بی‌خوابی شبانه کودکان می‌شوند.
  • استرس: کودکان ۷ تا ۸ سال معمولا به دلیل درگیری با استرس اغلب دچار بی‌خوابی می‌شوند. آن‌ها در محیط مدرسه گاهی به دلیل درس خواندن و گاهی به دلیل دعوا با دوستان خود استرس زیادی را تجربه می‌کنند. همچنین در خانه ممکن است به‌دلیل دعوای والدین یا برای دنیا آمدن یک بچه جدید و مورد توجه قرار گرفتن او در معرض استرس زیادی قرار بگیرند. گاهی هم ممکن است اتاق خواب مشترکی داشته و موقع خواب احساس راحتی نکنند.
  • کمبود ویتامین‌ها: وقتی کودک بیش از اندازه یا کم‌تر از حد نرمال می‌خوابد، حتما باید با انجام یک آزمایش، کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی بدن او را بررسی کرد. برای مثال منیزیم یکی از مواد معدنی مورد نیاز بدن است که کمبود آن باعث بی‌خوابی شبانه کودکان می‌شود.
  • مشکلات جسمی: آپنه خواب، سندروم پای بی‌قرار، آلرژی، اگزما، آسم، تیروئید و … از جمله مشکلات جسمی هستند که روی بی‌خوابی شبانه کودکان تاثیر می‌گذارند.
  • کافئین: کودکان ۱۰ سال به بالا به دلیل مصرف نوشیدنی‌های حاوی کافئین اغلب دچار بی‌خوابی می‌شوند. پیشنهاد می‌دهیم بر مصرف چای، قهوه و نوشابه کودکان نظارت داشته یا حداقل بعد ناهار از مصرف این نوشیدنی‌ها خودداری کنید.

کمبود کدام ویتامین‌ها و مواد معدنی باعث بی‌خوابی در کودکان می‌شود؟

اگر کودک شما بیماری خاصی نداشته یا در معرض استرس قرار ندارد، احتمالا به دلیل کمبود ویتامین دچار بی‌خوابی می‌شود. اکنون سوال اینجاست که کمبود کدام ویتامین‌ها و مواد معدنی باعث بی‌خوابی در کودکان می‌شود؟

ویتامین ۱۲B

اگر می‌خواهید سیستم عصبی کودک شما عملکرد درستی داشته باشد، مصرف ویتامین ۱۲b اهمیت زیادی دارد. کمبود این ویتامین مقاومت بدن را در برابر تنش و اضطراب کاهش داده و باعث ضعف، بی‌حالی، خستگی و اختلالات خواب می‌شود.

ویتامین D

این ویتامین که بیش‌تر به دلیل تاثیر مثبت بر سلامت استخوان‌ها شناخته می‌شود، درست مثل هورمون ملاتونین ساعت بیولوژیکی بدن را تنظیم کرده و باعث خواب راحت می‌شود. کمبود ویتامین D علاوه بر ایجاد بی‌خوابی، سطح کیفیت خواب را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد.

آهن

کمبود آهن علاوه بر بی‌خوابی، باعث می‌شود کودک در طول روز بی‌انرژی بوده و احساس خستگی و بی‌حالی داشته باشد. در صورت کاهش میزان آهن در بدن، با این که فرد خسته است، اما شب‌ها نمی‌تواند زود به خواب برود. در صورتی که اگر آهن بدن به اندازه باشد، نه درد‌های عضلانی ایجاد شده و نه کودک دچار بی‌خوابی و اختلالات خواب می‌شود.

ویتامین ۶B

این ویتامین باعث تولید ملاتونین و تجربه خوابی راحت می‌شود. همچنین با تنظیم ساعت بیولوژیکی بدن، از بی‌خوابی جلوگیری می‌کند. در صورت کمبود ویتامین ۶B، دستگاه ایمنی بدن تضعیف و کودک در برابر استرس، اضطراب و فشار روانی، آسیب‌پذیر می‌شود. 

منیزیم

منیزیم در عملکرد صحیح سیستم عصبی نقش دارد و به آرام‌سازی عضلات کمک می‌کند. کمبود منیزیم با ایجاد استرس و اضطراب در کودک، باعث بروز بی‌خوابی شبانه در او می‌شود‌. در صورتی که اگر به اندازه کافی در بدن وجود داشته باشد، احساس آرامش را در کودک ایجاد می‌کند و کیفیت خواب او را افزایش می‌دهد. به همین دلیل انجام دادن آزمایش، مراجعه به پزشک، توجه به نوع تغذیه و مصرف مکمل‌ها اهمیت زیادی دارند.

نشانه‌های بی‌خوابی در کودکان ناشی از کمبود ویتامین و مواد معدنی

بی‌خوابی در کودکان ناشی از کمبود ویتامین

اگر بی‌خوابی کودکان ناشی از کمبود ویتامین و مواد معدنی باشد، می‌توان آن را با کمک علائم و نشانه‌های زیر تشخیص داد:

  • خواب کوتاه و بی‌کیفیت: کودک کامل به خواب نمی‌رود و در طول شب چندین بار بیدار می‌شود.
  • احساس خستگی و خواب آلودگی در طول روز: کودک با اینکه به اندازه کافی استراحت می‌کند، اما خسته و بی‌حال است و انرژی درس خواندن، بازی کردن یا تمرکز کردن روی کار خاصی را ندارد.
  • کاهش اشتها: اشتهای کودک کاهش پیدا کرده و تمایلی به غذا خوردن ندارد.
  • کاهش وزن: کودک بدون دلیل دچار کاهش وزن شده است.
  • مشکل در به خواب رفتن: کودک به شدت خسته است؛ اما نمی‌تواند بخوابد یا چندین بار بیدار می‌شود.
  • ضعف سیستم ایمنی: کودک به طور مکرر به عفونت‌های مختلف مبتلا می‌شود؛ زیرا سیستم ایمنی او ضعیف شده است.
  • ریزش مو: کودک در ناحیه پشت سر و کناره‌های سر دچار ریزش مو می‌شود.
  • بی قراری و تحریک‌پذیری: کودک ممکن است نتواند به خوبی تمرکز کند، به خاطر بیش فعالی آرام و قرار نداشته باشد یا بی‌دلیل عصبانی شود، جیغ بکشد یا گریه کند.
  • تغییر رنگ پوست: زردی پوست یا رنگ پریدگی از دیگر علائم کمبود ویتامین و مواد معدنی در کودکان هستند.
  • درد عضلانی: کودک ممکن است احساس ضعف کند و از درد عضلانی دست و پا‌هایش، ناراحت باشد. همچنین ممکن است به دلیل خستگی نتواند فعالیت‌های روزمره خود مثل مشق نوشتن را به درستی انجام دهد.

سخن پایانی

در این مقاله بررسی کردیم که کمبود کدام ویتامین باعث بی‌خوابی در کودکان می‌شود. درست است که بخش عمده اختلالات خواب در کودکان، ناشی از کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن هستند؛ اما برای تشخیص اینکه کدام ویتامین بدن کاهش یافته، باید آزمایشاتی انجام شوند. در هر صورت نشانه‌های زیادی وجود دارند که می‌توانند برایتان کمک‌کننده باشند. برای مثال کاهش اشتها، کاهش وزن، کاهش کیفیت خواب، مشکل در به خواب رفتن، ریزش مو، رنگ پریدگی صورت و… از جمله علائم بی‌خوابی شبانه در کودکان هستند که حتما باید به موقع و توسط پزشک متخصص پیگیری شوند.