چرا فرش دستبافت شیراز محبوبیت زیادی دارد؟

فرش‌های دستباف از فرش‌هایی هستند که از قدیم توسط زنان و اقوام مختلف ایران بافته می‌شدند. این فرش‌ها کیفیت بسیار خوبی دارند و البته قیمت این فرش‌ها نسبت به فرش‌های ماشینی بیشتر می‌باشد.

کیفیت این نوع از فرش بستگی به عوامل مختلفی مثل کیفیت پشم، نوع رنگ‌های استفاده شده، تراکم گره‌ها و … دارد که بسیار اهمیت دارند. فرش‌های دستباف، نماد تاریخی و از بهترین صنایع دستی ایران می‌باشند که امروزه نیز طرفداران زیادی پیدا کرده‌اند و همچنین این فرش‌ها به کشورهای مختلف صادر می‌شوند. 

همان‌طور که می‌دانید در کشورمان کارخانه‌های فرش بسیاری وجود دارند که در بین آنها کارخانه‌های بافنده فرش دستباف وجود دارند و به همین علت است که شاهد حضور فروشگاه‌های فرش دستباف در شهرها مخصوصاً شهرهای بزرگ هستیم. همان‌طور که گفتیم فرش‌های دستباف از دیرباز تا کنون در جای‌جای کشور عزیزمان بافته می‌شود.

از میان‌فرش‌های دستبافی که در کشور بافته می‌شود، فرش دستباف شیراز از بهترین و معروف‌ترین آنها می‌باشد. فرش دستباف شیراز خریدارهای زیادی دارد و افراد بسیاری از سرتاسر ایران خواهان خرید فرش‌های دستباف شیراز هستند.

کشور ما علی الخصوص شهرهای بزرگ آن سهم بالایی از تولیدات جهان را دارا می باشند همین موضوع باعث شده که قیمت این فرش‌ها بسیار بالا باشد. از مزیت‌های پراهمیت فرش‌های دستباف، بافته شدن این فرش‌ها با استفاده از الیاف طبیعی (ابریشم، پشم، پنبه) می‌باشد.

انواع فرش‌های دستباف

این فرش‌ها بر اساس اندازه و یا سبک محلی به دسته‌های مختلفی تقسیم بندی می‌شوند:

انواع مختلف فرش‌های دستباف از نظر اندازه:

قالی‌ها

قالیچه‌ها

کناره‌ها

کلگی

پشتی 

پادری

ذرع و نیم و ذرع چاک

انواع مختلف فرش‌های دستباف بر اساس سبک محلی:

شهری

روستایی

عشایری

تاریخچه فرش دستباف شیراز

تاریخچه قالیبافی در شهر شیراز به قرن سوم هجری قمری برمی‌گردد. از آن زمان تا کنون فرش بافی در شهر شیراز بسیار متداول بوده است. پیشرفت بافت فرش‌های دستباف در شیراز متناسب با آرامش کلی آن منطقه و همچنین آرامش اهالی آن منطقه و یا در جهت عکس دارای فراز و نشیب‌ها و بالا و پایین‌هایی بوده است. در واقع صنعت فرش دستباف در بسیاری از شهرهای ایران مانند اصفهان و … وجود دارد که حتی میتوان گفت یکی از اصلی‌ترین صنایع دستی یزد نیز به شمار میرود.

فرش دستباف در استان فارس (مخصوصاً شهر شیراز)

در استان فارس هنر و صنعت عشایری در وهله اول هنری عشایری می‌باشد و در وهله دوم هنری روستایی می‌باشد که به عشایر نیز وابستگی دارد. عشایر استان فارس علی الخصوص ایل خمسه و ایل قشقایی بیشتر از دیگر عشایر به این هنر مشغول هستند همچنین روستاهایی که در مسیر این ایل‌ها قرار دارند نیز به این هنر علاقه‌مند بوده و به تولید فرش‌های دستباف استان فارس و شیراز مشغول هستند.

این هنر در شیراز بیشتر توسط زنان انجام می‌شود. به‌طورکلی دستبافتچه‌ها مانند ترمه از اولین مرحله تا آخرین مرحله توسط بانوان کشورمان انجام می‌شوند. دار قالی ایل قشقایی به‌صورت افقی می‌باشد و بافندگان برای بافتن فرش روی زمین می‌نشینند. دارهای روستایی نیز بیشتر به‌صورت افقی و گاه عمودی می‌باشند. شاید برایتان سوال باشد که علت استفاده عشایر از دار قالی افقی چیست؟

جواب این است که علت استفاده ایل قشقایی از دار افقی این موضوع می‌باشد که این نوع از دار با زندگی عشایری و کوچ‌نشینی آن‌ها هماهنگی داشته و حمل این دار توسط چهارپایان به آسانی انجام می‌شود.

طرح و بافت فرش دستباف شیراز

همان‌طور که گفتیم فرش‌های دستباف در جای‌جای کشور عزیزمان بافته می‌شود مطمئناً طرح و بافت این فرش‌ها با هم تفاوت‌های عمده‌ای دارد که البته زیبایی این فرش‌های دستباف هم به همین تفاوت در طرح و بافت آنها می‌باشد. فرش دستباف شیراز نیز دارای طرح و بافت‌های مخصوص به خود می‌باشد. طرح و بافت فرش دستباف شیراز بسیار خاص می‌باشد که مرتبط با عشایر و ایالات لر بوده و به آن اصطلاحاً گبه نیز گفته می‌شود

شروع بافت فرش‌های دستباف ایرانی به دوره صفویه بر می‌گردد. در آن زمان این هنر در شهرهای شیراز، اصفهان، تبریز، کرمان، مشهد، یزد، جوشقان، شیروان، گیلان و قره‌باغ توسعه یافت و از همان زمان بود که استفاده از طرح‌های ترنج در وسط قالی و لچک‌ها رواج یافت. صادرات این فرش‌ها نیز از زمان فتحعلی‌شاه و سپس به دست ناصرالدین‌شاه انجام شد و ایران به بزرگ‌ترین صادرکننده فرش دستباف تبدیل شد.

قیمت فرش دستباف شیراز

از مهم‌ترین عوامل در هنگام خرید یک فرش دستباف خوب قیمت و هزینه آن می‌باشد. به علت بالاتر بودن قیمت فرش‌های دستباف نسبت به فرش‌های ماشینی، بهتر است قبل از اقدام و خرید یک فرش دستباف در مورد آن تحقیق کنید.

قیمت و هزینه فرش‌های دستباف شیراز مثل سایر شهرهای کشورمان به عوامل مختلفی بستگی دارد:

نقش و طرح

سبک بافت 

اندازه فرش

نوع رنگ‌های بکار رفته در بافت فرش

تعداد رج 

کیفیت و تراکم

مواد اولیه مختلف

و…

باتوجه‌به اینکه تمامی موارد بالا در قیمت یک فرش دستباف شیراز تاثیر گذار است به‌راحتی نمی‌توان روی این فرش‌ها قیمت گذاری کرد و یک قیمت دقیق ارائه داد. پس شما نیز اگر قصد خرید فرش‌های دستباف شیراز را دارید لازم است که تمام این نکات را در نظر گرفته و سپس برای خرید فرش دستباف شیراز اقدام کنید.

شست و شوی فرش دستباف شیراز

شست‌وشوی این نوع از فرش‌های دستباف مانند بسیاری از فرش‌های دستباف کشورمان بسیار مهم و حساس می‌باشد و بهتر است که شستن آن را به قالیشویی‌های کاربلد بسپارید اما اگر امکان این کار وجود نداشت و تمایل داشتید شست و شوی فرش دستباف شیراز را خودتان انجام دهید با ید به نکات زید توجه ویژه‌ای داشته باشید:

استفاده نکردن از مواد شیمیایی یا شوینده‌های خورنده و مضر برای فرش

برای شستن این نوع از فرش می‌توانید از صابون معمولی، شامپوهای مو و پودر ماشین لباسشویی معمولی استفاده کنید.

دقت کنید که پرزهای فرش را با دست شست و شو دهید تا آسیب جدی نبینند

در هنگام خشک کردن فرش دقت کنید که این کار را بر روی سطح صاف انجام دهید.

برای بلند شدن پرزهای فرش بعد از خشک شدن می‌توانید جاروبرقی را در خلاف جهت خواب فرش بکشید. این کار بسیار موثر است.

در پایان

فرش‌های دستباف در جای جای این سرزمین پر نقش و نگار بافته می‌شوند و هر کدام دارای ویژگی‌های منحصر به خودشان می‌باشند. فرش دستباف شیراز نیز یکی از باکیفیت‌ترین و زیباترین فرش‌های دستباف در ایران می‌باشند که البته قابل درک است چرا قیمت و هزینه بالایی نیز دارند.