با وجود آنکه اورولوژی (جراحی کلیه و مجاری ادرار) قطعا یکی از شاخه های جراحی به شمار میآید، با بسیاری از رشته های دیگر نیز همپوشانی دارد. متخصص اورولوژی باید با زمینه های جراحی عمومی و فوق تخصص های آن، زنان، پزشکی داخلی (بویژه نفرولوژی و اندوکرینولوژی)، اطفال، نورولوژی و رادیولوژی نیز، آشنایی داشته باشد. هر متخصص اورولوژی حداقل یکسال در رشتهی جراحی عمومی آموزش میبیند. حتی برخی از متخصصین اورولوژی، آموزش جراحی عمومی را به طور کامل به پایان رسانده و پس از آن تصمیم به گرفتن تخصص خود در اورولوژی میگیرند. آموزش و پایهی علمی به دست آمده در جراحی عمومی، برای تخصص اورولوژی ضرورت دارد.
در ابتدا، رزیدنت های جراحی تکنیک های اصولی را میآموزند: نحوهی نگه داشتن اسکالپل، نحوهی حرکت دادن “بووی” (الکتروکوتر)، نحوهی در دست گرفتن سوزن گیر، نحوهی گره زدن، و اینکه دست ها در چه زمانی در کجا قرار بگیرند. همچنین، رزیدنت جراحی مفاهیم مراقبت پس از جراحی بیمار بستری را میآموزد؛ از جمله:
تشخیص ایلئوس پس ار جراحی و یا زمان مناسب جهت قرار دادن لولهی نازوگاستریک. در دورهی پس از جراحی، مدیریت مایعات میتواند بسیار حیاتی باشد و رزیدنت باید با مفاهیم تجمع مایع در فضای سوم و محدودیت های سیستم قلبی-عروقی، آشنا باشد. مراقبت زخم، شامل مدیریت انواع درن ها، از مفاهیم مهم دیگری ست که جراحان – چه جراح عمومی و چه جراحی متخصص- باید در آن مهارت داشته باشند.
تخصص زنان و زایمان به علت محل آناتومیکی، همپوشانی زیادی با اورولوژی دارد. گاهی اوقات، بیماران متخصص اوروگاینکولوژی با بیماران اورولوژیستی که بر اورولوژی زنان تمرکز دارد، مشابه است. با این حال حتی متخصص اورولوژی عمومی نیز باید درک کاملی از آناتومی لگن زنان و مردان داشته باشد.
متخصص اورولوژی هیچگاه جراحی های هیسترکتومی یا سزارین را انجام نمیدهد؛ اما در صورتی که متخصص زنان یا مامایی سهوا مثانه را باز کند و یا حالب را برش دهد، مطمئنا اورولوژیست نیز در فرآیند درمان بیمار درگیر خواهد شد.
پزشکی داخلی – به خصوص نفرولوژی و اندوکرینولوژی – نیز شامل اختلالات آدرنال، کلیوی و بیضه میشود و بنابراین، برای متخصص اورولوژی اهمیت دارد. اگر بیماری با نارسایی کلیه در بیمارستان بستری شود، اغلب در ارزیابی وی با متخصص اورولوژی نیز مشاوره میشود. در افراد مسن ممکن است نارسایی کلیه به علت ترکیبی از انسداد های پرهرنال، اینترارنال و پسترنال باشد.
در زمینهی اندوکرینولوژی، متخصص اورولوژی باید دربارهی هورمون های مردانه از آگاهی برخوردار باشد. داشتن این آگاهی، در ارزیابی هرگونه نازایی ضرورت دارد. وی همچنین باید با نحوهی عملکرد غدد آدرنال آشنایی داشته باشد؛ زیرا ممکن است فرد دچار تودهی آدرنال در ابتدا جهت تشخیص به اورولوژیست مراجعه کند.
در صورتی که متخصص اورولوژی تصمیم به ادامهی تخصص خود در زمینهی اورولوژی کودکان داشته باشد، دانش دربارهی اطفال ضروریست. درست است که وی در طول این زمان تنها مراقبت های مربوط به اورولوژی را انجام میدهد، اما مراقبت از کودکان با مراقبت از بزرگسالان متفاوت است و این تفاوت ها باید آموخته شوند. مدیریت مایعات، دوز داروها، بیماری های همراه و غیره همگی جزء این تفاوت ها هستند. همچنین به طور کلی کودکان ظرفیت فیزیولوژیکی بالایی دارند و ممکن است تا لحظهای که وضعشان رو به وخامت رود، حال آن ها خوب به نظر بیاید.
افرادی که دچار آسیب های مادرزادی یا اکتسابی نخاع هستند، به ناچار به اختلال عملکرد مثانه مبتلا میگردند. رشتهی نورولوژی در اینجا به پایگاه دادهی اورولوژی وارد میشود. داشتن دانش عملی از سیستم عصبی در درمان مثانهی نوروژنیک – به خصوص بخشی از آن که به اندام های لگن مربوط میشود- اهمیت دارد. در آخر، متخصصین اورولوژی باید دربارهی روش های تصویربرداری اورولوژی – که بیمار ممکن است تحت آن ها قرار گیرد- آگاهی داشته باشند.
مانند هر تخصص جراحی دیگری، تشخیص اغلب کاملا بر اساس آنچه که در اسکن مشاهده میشود انجام میگیرد. برای مثال، اگر مردی با درد بیضه و فاقد تودهی قابل لمس برای سونوگرافی اسکروتوم فرستاده شود و در سونوگرافی یک تودهی کوچک در بیضه مشاهده گردد، وی به سرعت جهت درمان سرطان بیضه ارزیابی خواهد شد. صرفا بر اساس یافته های سونوگرافی، ممکن است وی برای خارجسازی جراحی تومور مشاوره شود.
مثالی دیگر: زنی که با اتوموبیل تصادف کرده و در CT اسکن وی یک تودهی کلیوی اتفاقی cm4 دیده شده است. وضوح توده با تزریق کنتراست داخل وریدی افزایش مییابد. تنها بر اساس این یافته ها، برای وی تشخیص رنال سل کارسینومای احتمالی گذاشته شد و خارجسازی به وسیلهی جراحی پیشنهاد گردید. در بیمارانی که کلیه های آن ها ظاهر آتروفیک دارند، میتوان با پزشکی هستهای عملکرد کلیه را سنجید. برای مثال، اسکن دی مرکاپتو سوکسینیک اسید – یک رادیوایزوتوپ که به پارانشیم کلیه متصل میشود – به ما در درک میزان عملکرد کلیه در تصفیهی خون و مقایسهی عملکرد دو کلیه با یکدیگر، کمک میکند.
متخصصان ویژه: اورولوژیست هایی که زن هستند
بی شک، اورولوژی تخصصی ست که تستوسترون بر آن تسلط دارد؛ هم از لحاظ زمینهی تخصص این رشته (دستگاه تناسلی و مجاری ادراری مردان) و هم از لحاظ بیماران و پزشکان این تخصص (که اغلب مرد هستند). با توجه به محیط کاری این تخصص، بیشتر زنانی که به رشته های جراحی علاقهمند اند در انتخاب اورولوژی دچار تردید میشوند. بیماران اغلب هنگامی که با یک اورولوژیست زن مواجه میگردند شگفتزده میشوند. برخی ممکن است از وی بپرسند “از کی تا حالا به زن ها هم اجازهی انجام این کارها رو میدن؟” یا “مادرت میدونه از این کارها میکنی؟” با این وجود، به نظر میرسد که بیشتر اوقات مردان با پزشکان زن احساس راحتی میکنند. مسلما اگر پزشک احساس ناراحتی کند، بیمار نیز فارغ از جنسیت، ناراحت خواهد بود.
البته در اورولوژی بزرگسالان، تلاش اصلی زنان متخصص اورولوژی عمومی ویزیت بیماران هر دو جنس است. طبیعتا، زنان نیز گاهی به جراحی های باز بزرگی مانند نفروکتومی یا سیستکتومی نیاز پیدا میکنند، اما در بیشتر اوقات، شکایت آن ها در رابطه با اختلالات تخلیه ادرار است.
یعنی ممکن است زنی که در اورولوژی عمومی بزرگسالان به طبابت میپردازد، بدون گذراندن یکسال آموزش فلوشیپ و شاید حتی بدون آن که بخواهد در این زمینه فعال باشد، به “اورولوژیست زنان” تبدیل شود. مسلما با آگاهی و برنامهریزی دقیق با همکاران، میتوان از این مسئله پرهیز نمود.
زن بودن در رشته های جراحی، مشکلات خاص خود را دارد. هم مردان و هم زنان، در دوران رزیدنتی خود به طریقه های مختلفی به چالش کشیده میشوند. زنان چند نقطه ضعف دیگر نیز دارند که طبیعتا به نقش بیولوژیک آنان در به دنیا آوردن فرزند مربوط میشود. تاسف آور است که در دنیای امروزه، این موضوع هنوز یک مسئله به شمار میرود.
با وجود آنکه از لحاظ قانونی هر کارفرما موظف به موافقت با مرخصی زایمان است، همکاران شما لزوما قادر به پر کردن جایتان در هنگام غیبت شما نیستند. درصورتی که تاریخ زایمان در طول زمانی استرسزا برای بخش باشد، این موضوع میتواند سبب دلخوری گردد. تعداد بیماران مراجعه کننده تفاوتی نمیکند اما ممکن است تعداد پزشکانی که از آن ها مراقبت میکنند، کمتر شود.
امیدوارم که این نوشته اطلاعات خوبی در مورد تخصص جراحی کلیه و مجاری ادرار به شما داده باشد. اینجا جای مناسبی است که به شما پیشنهاد کنیم از طریق وبسایت درمانکده می توانید با بهترین اورولوژیست های تهران مشاوره کنید.